Тиббиёт асбоблари. Гульманов Ильич Джумабаевич. Тошкент тиббиёт академияси

Dissektorlar
to‘qimalarni qatlamlarga ajratish va tomirlarni surishda, ularni 
vaqtincha 
qisib 
turishga, 
jarrohlik 
aralashuvlarda 
ligaturalarni 
ushlashga 
mo‘ljallangan, qon to‘xtatuvchi qisqichlardan ishchi jag‘lar va kremalerada kertik va 
tishlari yo‘qligi bilan farqlanadi. Dissektorlar kattalar uchun to‘g‘ri va qayrilgan 
uchli ishlab chiqariladi (uzunligi 210-270 mm, 7 raqamda) , bolalar va chaqaloqlar 
uchun ham tayyorlanadi. To‘qimalarni qisishda sarflanadigan kuch 1- 2 kg dan 
ortmaydi.

---

Тиббиёт асбоблари. Гульманов Ильич Джумабаевич. Тошкент тиббиёт академияси.
15 
Fiksatsion qisqichlar
turli a’zolarni mahkam ushlab turishga xizmat qiladi.
Ular ko‘pincha “omburlar” deyiladi, uzunligi qon to‘xtatuvchi qisqichdan ortiqroq 
bo‘ladi. Asosiy talab – qaysi a’zolarga mo‘ljallangan bo‘lsa, o‘sha joydagi 
to‘qimalarga imkon qadar jarohat etkazmaslikdir. SHu bois qisqichlar egiluvchan 
bo‘lishi lozim. Vazifasiga qo‘ra fiksatsion qisqichlarning quyidagi turlari ishlab 
chiqariladi: 

o‘pkani mahkam ushlash uchun – uchburchak shaklidagi eni 28 mm jag‘lar 
bo‘lib, mayda soychali branshalari – egiluvchan, kremaleraning birinchi tishiga 
qisish kuchi kamida 0,5 kg tashkil qiladi. Bu ularning “yumshoqligi” ni 
tavsiflaydi; jag‘lar yumaloq shaklda ham, qayrilgan qilib tayyorlanadi; 

gemorroidal tugunlarni mahkam ushlash uchun – ishchi jag‘larida qavariq 
shakldagi soychalar mavjud, jag‘lar eni 18 mm, omburlarning uzunligi 225 
mm, jag‘lar biroz qayrilgan bo‘lib ishlab chiqariladi; 

ichak uchun darchali – ichakni ushlash uchun, ishchi jag‘lari yumaloq bo‘lib 
mayda kertiklari bor; kattalar uchun (uzunligi 210 mm, jag‘lar eni 12 mm)
bolalar uchun (uzunligi 165 mm, jag‘lar eni 10 mm) ishlab chiqariladi, 
egiluvchan bo‘lishi lozim, 

tishli – panjali – zich tog‘ay va pay to‘qimalar uchun. gardishi bo‘ylab o‘tkir 
tishchalarga ega tojdor jag‘lari bo‘ladi, qisqichlar uzunligi 200 mm; 

ichak devorini ushlash uchun – kattalar uchun (uzunligi 200 mm) va 
bolalarning uchun (uzunligi 152 mm) ishlab chiqariladi, ishchi qismida o‘tkir 
tishchalari mavjud (15-rasm) .

O‘t pufagi, o‘pka pardasi, yurak quloqchasi uchun qisqichlar mavjud.
Yordamchi qisqichlardan operatsiya paytida asboblarni ushlab turish va 
uzatishga mo‘ljallangan qisqichlar ham ishlatiladi. Ular to‘g‘ri va qayrilgan 
qilib, jag‘larida mayda soychalar bilan ishlab chiqariladi.

Oshqozon-ichak qisqichlari ichak yoki oshqozonni ko‘ngildagi holatda qattiq 
qisish uchun mo‘ljallangan, yorish paytida suyuqlik yo‘li bug‘ilib, ichidagi 
jarohatga tushishi (tomishi) oldi olinadi.
Qisqichlar egiluvchan va bosuvchilarga bo‘linadi. Bosuvchi qisqichlar a’zoni 
kuchli bosib va to‘qimalar ezilishini vujudga keltirib, uni mahkam ushlaydi. Bunday 
qisqichlar a’zoning olib tashlanadigan qismiga rezeksiya paytida qo‘yiladi.
Egiluvchan qisqichlar to‘qimalarga birmuncha yumshoq ta’sir o‘tkazadi va ular 
a’zoning operatsiya paytida qoldiriladigan qismiga qo‘yiladi (16-rasm)

---

Тиббиёт асбоблари. Гульманов Ильич Джумабаевич. Тошкент тиббиёт академияси.
16 
15-rasm. Ichak devorini ushlash uchun qisqich.