Sportda matematika

 
Katta va kichik boldir suyaklari
 (rasm 3) 
Oyoq panjasining
(rasm 4)
panja oldi suyaklari 7-ta bo’lib, ular: tovon usti, tovon, qubsimon, 
qayiqsimon va uchta ponasimon suyaklardan iborat 

---

104 
Yuqorida joylashgan tovon usti suyagi tana va boshchaga ega. Tovon usti suyagining ostida panja 
oldi suyaklarining eng kattasi - tovon suyagi yotadi. Uning orqa tomonida yo’g’onlashagan joyda 
tovon burtigi bor. Suyak tanasining ust tomonida tovon ust suyagi bilan birikish uchun bo’g’im 
yuzalari bor. Tovon usti suyagi boshchasining oldida qubsimon suyak bilan yonma-yon va undan 
ichkariroqda – medial, oraliq va lateral ponasimon suyaklarni ajratish mumkin. 
Panja suyaklari
beshta kalta naysimon suyaklardan iborat. Ular panja oldi suyaklari - qubsimon va 
ponasimon suyaklaridan nariroqda joylashadi. Xar qaysi panja suyagida asosi, tanasi va boshchasi 
bor. Panja suyaklarning asoslari panja oldi suyaklariga taqalgan bo’ladi. 
Oyoq barmoqlari
3-ta falangalardan iboratdir, faqat 1 barmoq proksimal va distal falangalardan 
tashkil topgan. Xar bitta falangada asos, tana va boshcha tafovut etiladi. Proksimal falangalar uz 
asoslari bilan panja suyaklarining boshchalariga qaratilgan bo’ladi. Xar bitta distal falanga o’zining 
uchlarida g’adir-budur yuza bilan tugaydi. Ba’zi sport turlarida oyoqlar uzunligi Bu suyaklarda 
jismoniy ish ta’sirida bo’ladigan o’zgarishlarni bilish lozim (gimnastika, futbol). 
Oyoq suyaklarining birikishi
. 
Oyoq kamari suyaklari bir-biri bilan dumg’aza - yonbosh bo’g’imi va qov simfizi yordamida 
birikadi. 
Dumg’aza-yonbosh bo’g’imi
tos va dumg’aza suyaklarining quloqsimon yuzalaridan xosil bo’lagn. 
Bu bo’g’im oddiy, yassi shaklda, xarakatlari chegaralangan (atigi 3-5 є atrofida) bo’ladi. Bo’g’im 
bir qancha paylar bilan mustaxkamlangan. 
Paylar bo’g’im yuzasida va ichida joylashgan. Bularga dumg’aza-yonbosh payi, suyaklararo 
paylari, yonbosh-bel payi, dumg’aza-burtiq va dumg’aza o’siq paylari kiradi. 
Qov simfizi
chap va o’ng qov suyaklarini qarama - qarshi yuzalari orasida xosil bo’ladi. Qov 
suyaklari yuzalarining orasida tog’ayli plastinka joylashadi. Qov simfizi yarim bo’g’imlar turiga 
kirib, xarakatsiz xisoblanadi.