Mavzu: “Kinematik juftlar va zanjirlar, mexanizm turlari.” Mustaqil ishi reja

O‘zbekiston Respublikasi

Oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi
Farg‘ona Politexnika Instetuti
Mexanika – mashinasozlik fakulteti
“Mexanika ” fanidan
Mavzu: “Kinematik juftlar va zanjirlar, mexanizm turlari.”
Mustaqil ishi
Bajardi: 23-20 MST va A guruh talabasi
Olimjonov Sanjarbek
Qabul qildi: Akramov M.

Mavzu: “Kinematik juftlar va zanjirlar, mexanizm turlari.”
Mustaqil ishi
REJA:
1.1.Mashina, mashinalarning klassifikasiyasi.
1.2.Mexanizm, mexanizmlarning klassifikatsiyasi.
1.3.Kinematik juftlar klassifikasiyasi.

Mexanizm va mashinalar nazariyasi fani - mexanizmlarni tuzilishini, ularni kinematikasi va dinamikasi o‘rganuvchi fandir. MMN asosan quyidagi ikki muammoni xal qiladi: mexanizmlar analizi - bunda mavjud mexanizmlar kinematik va dinamik jixatdan tekshiriladi. mexanizmlar sintezi - bunda bizga kerak bo‘lgan, ya’ni ma’lum texnologik prosessni bajarishda ishlatiladigan mexanizm zvenolarining xarakat qonuni berilgan bo‘ladi va shu xarakat qonuni amalga oshiruvchi mexanizm yaratish talab qilinadi. Xar qanday mexanizm aloxida-aloxida detallardan iborat. Xar bir detal yoki detallar gruppasi bitta qo‘zgaluvchi sistemasi xosil qilsa bu sistemani qo‘zgaluvchi zveno (rasm 1.1) deyiladi. Demak mexanizmda bitta qo‘zgalmas zveno xamda bir necha qo‘zgaluvchi zveno bo‘lar ekan.

Mexnat unumdorligini oshirish yo‘lidagi asosiy omillardan biri ishlab chiqarishni texnika jixatidan yanada takomillashtirish, ishlab chiqarishga yangi mashina va mexanizmlar joriy qilib, uning texnika darajasini oshirib borishdan iboratdir. Mashinalarni klassifikasiyasi. Mexanizm va mashinalar nazariyasi fanida asosan quyidagi ikkita muammo xal qilinadi. 1) Mexanizmlar analizi - bunda mavjud mexanizmlar kinematik va dinamik jixatdan tekshiriladi. 2) Mexanizmlar sintezi - bunda bizga kerak bo‘lgan, ya’ni ma’lum texnologik prosessni bajarishda ishlatiladigan mexanizm zvenolarining xarakat qonuni berilgan bo‘ladi va shu xarakat qonunini bajaruvchi mexanizm yaratish talab etiladi. Mashina - inson mexnatini osonlashtirish va unumdorligini oshirish, ishlab chiqarishning aqliy xamda fiziologik vazifalarini bajarish yo‘lida ishlatiladigan va inson tomonidan yaratilgan sun’iy moslamadir. Mashinalarni asosan quyidagilarga bo‘lish mumkin. Energetika mashinalari (bug‘ mashinalari, ichki yonish dvigatellari). Ish mashinalari, ya’ni mashina qurollari. Bunday mashinalarda xom ashyoning shakli, xolati yoki xossasi o‘zgartiriladi. 1)Informasiya mashinalari. 2)Kibernetika mashinalari Xar qanday turdagi energiyani mexanik energiyaga yoki mexanik energiyani boshqa turdagi xar qanday energiyaga aylantirish uchun mo‘ljallangan mashina - energetika mashinalari deyiladi. Informasiyaga aylantirish uchun mo‘ljallangan mashinalar informasiya mashinalari deyiladi. Informasion mashinalarni o‘zi ikki guruxga bo‘linadi Mexanizm-bir jismni yoki jismlar sistemasini xarakatini boshqa jismlarni talab qilingan xarakatini xosil qilib beruvchi jismlar sistemasiga mexanizm deyiladi.
Mashina tarkibiga kiruvchi mexanizmlar turli tuman.
Dvigatel mexanizmlari.
Uzatuvchi mexanizmlar. Ijro etuvchi mexanizmlar. Boshqaruvchi, tekshiruvchi va tartibga soluvchi mexanizmlar.
Transportirovka qiluvchi, sortirovka qiluvchi, materiallarni berib turuvchi.
Avtomatik me’yorlash mexanizmlari, joylovchi va tortuvchi mexanizmlar.