N iz o m iy n o m id a g I to sh k en t davlat ped a g o g ik a universiteti mamasoli jumaboyev

Xuan Fernandes orolida suv g'amlash uchun to'xtaydi. Kemaga suv
olinayotganda Aleksandr Selkrik kapitan bilan urishib qoladi va o'zini
orollardan biriga tashlab ketishini talab qiladi. U bir so'zli bo'lgani uchun
o'rtoqlarining pand-nasihatlariga ham quloq solmaydi. Kema Masa-Tera
oroliga yaqinlashganda o'ziga tegishli boigan asbob-anjomlarni olib orolda
tushib qoladi. Rahmi kelgan o'rtoqlari unga miltiq, ozroq o'q-dori, pichoq,
bolta, idish, ko'rpa-yostiq ham qoldirishadi. Orolda bir kecha tunagach, u
katta xatoga yo'l qo'yganini anglaydi.

---

Selkrik kimsasiz orolda 4 yilu 4 oy hayot kechiradi.
Selkrik yashagan Masa-Tera oroli Chilining Santyago shahridan 450
kilometr g'arbda, Tinch okeanda joylashgandi. Orolda zaharli ilonlar ham,
yirtqich hayvonlar ham yo‘q bo'lib, faqat yovvoyi echkilar poda-poda
bo'lib yashashardi, xolos. Vaqt o'tishi bilan Selkrik echkilardan bir nechtasini
qo'lga o'rgatadi, asta-sekin ulami sutidan qatiq, pishloq, suzma tayyorlaydi.
Aleksandr Selkrik yog'ochdan o'ziga ikkita uy soladi, uning poliga
echki po'stagini to'shaydi. Shunday qilib u kulbali ham bo'lib oladi. U
falokat natijasida toshlarga urilib majaqlanib ketgan kemalardan mixlarni
yig'ishtirib olib, undan qoibola qarmoq yasab, baliq ovlaydi. U orolning
hamma tomonini qadam-baqadam kezib chiqadi, balandroq yerlarga
uzoqdagi kemalar ko'rishi uchun mayoqlar yasaydi.
Nihoyat, Selkrik orziqib kutgan damlar yetib keladi. Bu voqea 1709
yil 31 yanvar kuni sodir bo'ldi. Orolga tasodifan kelib qolgan «Dik» nomli
kema Selkrikni olib ketadi.
Selkrik uzoq judolikdan so'ng 1712 yilda Shotlandiyaga qaytgach, uni
ota-onalari juda yaxshi kutib olishadi, hamma sharoitni yaratib berishadi.