8-AMALIY MASHG‘ULOT:
MIX, BURAMA MIX, YOG’OCH MIXLARNI TANLASH.
Reja:
1.Yog’och va faner buyumlarnimixlar bilanyig‘ish
2.Detallarni mixlar yordamida biriktirish
Yog’och vafaner buyumlarnimixlar bilanyig‘ish
Duradgorlik ishida detallarni turli usullarda, shu jumladan, mixlar yordamida ham
o’zaro biriktirishmumkin. Sanoatda yuqoriligi, uzunligi va kallaklari xar xil mixlar ishlab
chiqariladi (37-rasm).
Mixlar yumshoq pulat simdan tayyorlanadi. Yogo’chdetallarni mixlar yordamida
yirish uchun qollanadigan asosiy asboblar bolga, ombur va bigizdan iboratdir (38-rasm).
Detallarni mix yordamida tо‘g‘ri va mustaxkamroq biriktirish uchun yig‘iladigan
qismlarni bir-biriga zichlab qunt bilan moslanadn. Mixlar kо‘pincha ingichkaroq
detallarni yо‘g‘onroq
detallarga, fanerni taxtaga, reykani tо‘sinchalarga markam
biriktirishda ishlatiladi.
Detallarni mixlar yordamida biriktirish:
a-
bigiz bilan teshk hosil qilish, b-mixni tolaning bо‘ylamasiga qoqishb-
mihnitolalarga burcha k ostida qoqishsh
Detallarni
mustahkam
birikishi
uchun
mixning
uzunligi
qoqiladigan
detalning
qalinligidan 2—3 baravar katta bо‘li- shi kerak.
Mixning diametri esa detalning qalinligidan
kampoq bо‘lishi lozim.
Aks holda detal yorilib
ketishi mumkin. Mix qoqiladigan joy detalning
chetidan yoki uchidagi qirrasidan eng kami detal
qalinligining yarmicha oraliqda bо‘lishi lozim.
Mix qoqiladigan joyni oldin bigiz bilai chuqurcha
qilib olish xam maqsadga muvofiqdir (39-rasm,
a). Mixni qokishda avval uning kallagiga sekin-
sekin urish va mix о‘zagining
yarmi ichkariga
kirgach qattiq zarblar bilan urish kerak. Mixni
qoqishda unga bolta bilan tepadan tо‘gri urish
lozim, uning о‘zagiga
nisbatan burchak ostida
urish yaramaydi (39-rasm, b). Agar mix qiyshiq ketsa yoki bukilib qolsa,
achchiqlanmang! Uni maxsus kertikli bolg‘acha yoki ombur bilan sug‘urib olish kerak
(40-rasm). Qiyshaygan, bukilgan mixlarni metall tо‘sincha
yoki qattiq taxta ustida
tо‘grilash va ulardan keyingi ishlarda foydalanish mumkin.
Buyumning sirtini shikastlantirmas- lik uchun ombur jaglari yoki bolg‘a muh- rasi
tagiga bir bо‘lak taxta yoki faner qо‘yiladi.
Detallarni yigishda xavfsiz ishlash uchun:
1.
Yog‘och detallarni mix yordamida
biriktirish uchun faqat sozlangan asboblar bilan
ishlash kerak.
2.
Ish
vaqtida
asboblarni
dastgohning
chetiga qо‘ymaslik lozim.
3.
bolg‘a
bilan ishlayotgan kishining
orqasida turish yara- maydi.
4.
Ishlovchi bigizniig uchini о‘ziga qaratib
ushlab turmas- ligi kerak.
Yog‘och detalga mixni kokishda kul
barmotslarini jaroqat-
lantirmaslik uchun avval
bolra bilan sekin-sekin urish lozim.
Must aqkaml as h uchun s avol lar:
1.
Detallarni mixlar yordamida biriktirishda
kanday as- boblardan foydalaniladi?
2.
Mixning turlarini va ular kanday materialdan tayyor- lanishini ayting.
3.
Mixning uzunligi biriktiriladigan detalning kalinli- gidan necha marta katta
bо‘lishi lozim?
4.
qiyshaygan va bukilgan mixni detaldan chikarib olish usulini tushuntiring.
Detallarni mixlar bilan biriktirishda xavfsiz ishlash- ning asosiy koidalari
iimalardan iborat?