Yo’nalishga kirish

Nazorat savollar: 
1.
 
Standartga izoh bering?
2.
 
Mehnat fiziologiyasini qanday tushunasiz? 
3.
 
Тabiiy, texnogen va ekologik xususiyatli favqulodda vaziyatlarga tushuncha 
bering? 

---

4.
 
Mehnat xavfsizligining umumiy masalalari to’g’risida nimalarni bilasiz? 
5.
 
Sanoat xavfsizligi bo’yicha dekloratsiyalari xaqida nimalarni aytish mumkin? 
6.
 
Nurlanish olganlarga tibbiy yordam ko’rsatish bo’yicha tushuncha bering. 
7.
 
Yonish va portlash jarayoni turlari va chegaralari xaqida nimalarni aytish mumkin? 
 
 
 
 
6. Bakalavr mutaxassislarining burch va majburiyatlari. Oliy ta’lim 
muassasalarida ta’lim oluvchilarning vazifalari 
Kalit so’zlar. biosferaning tuzilmasi, ekologik tizimlar, muhit va 
organizmlarning o’zaro munosabati, ekologiya va inson salomatligi, atrof-muhit, 
global muammolari, hodisa, zararlanish, jarohatlanish, xavflar, avariya va 
favqulotda vaziyatlar
,
baxtsiz hodisalar, ularni baholash va tahlili, oqibat, ishchi, 
ishlovchi, ta’sir, hodisa. 
Ma’muriyatning xavfsiz va sog’lom ish sharoitini tashkil qilish majburiyatlari 
Sanoat korxonalarida, tashkilotlarida xavfsizlikni ta’minlash va ish sharoitini 
yaxshilash ma’muriyatning asosiy vazifasi sifatida mehnat qonunlari kodeksiga 
yozib qo’yilgan.
Ma’muriyat 
tarkibiga 
rahbar 
xodimlar, 
ya’ni sanoat korxonalariga 
tashkilotlarida tashkilotchilik, ma’muriy-xo’jalik ishlarini amalga oshiruvchi, 
ishlab chiqarish jarayonlarini tashkil qiluvchi, ishlab chiqarishdagi xodimlarni 
boshqaruvchi, moddiy mablag’larni taqsimoti bilan ishlash va uni nazorat qilish 
ishlarini olib boruvchi shaxslar kiritiladi. 
Ma’muriyat xodimlariga qo’yiladigan asosiy talablar shundan iboratki, ular 
davlat siyosati va uni amalga oshirish, davlat va xalq manfaatlarini yaxshi 
tushungan bo’lishlari, mehnat sharoiti tartibini aniqlay bilishlari, ishchilarni 
mehnat intizomini saqlash va ishga rag’batlantirish, ish unumini oshirish darajasini 
bir necha o’n yil oldindan ko’ra biluvchi shaxs bo’lishlari kerak. Ma’muriyat 

---

zimmasiga yuklatiladigan majburniyatlar asosan ishchilar bilan ma’muriyat 
o’rtasida tuziladigan mehnat bitimidan kelib chiqadi. Mehnat bitimini tuzish 
majburiyati O’zbekiston Respublikasining Mehnat vazirligi tomonidan belgilangan. 
Bu qonuniyat sifatida quyidagicha tahlil qilinadi. Ishchi ma’lum mutaxassislik 
bo’yicha belgilangan ishni korxona ichki tartibi-qoidalariga rioya qilgan holda 
bajarishni, ma’muriyat esa mehnat qonunlariga asosan va jamoat bitimida ko’zda 
tutilgan ma’lum miqdordagi majburiyatlar mundarijasini o’z zimmasiga oladi. 
Mehnat qonunlarida ko’zda tutilgan majburiyatlar quyidagilardir: har bir ishchi, 
xizmatchini mutahassisligi va malakasiga qarab ma’lum mashina, stanok va 
boshqalardan iborat ish joyi, sog’lom va xavfsiz ish sharoiti sifatli ish qurollari 
bilan ta’minlash, sanoat va mehnat intizomini har taraflama mustahkamlash, ish 
sharoitini kundan – kunga yaxshilab borishni ta’minlash maqsadida zarur texnik 
jihozlar o’rnatish, shuningdek mehnatni muhofaza qilishning nomenklatura chora-
tadbirlarini amalga oshirish. 
Bundan tashqari rahbar xodimlarga xizmat vazifalari ham yuklanadi. Bu 
vazifalar bshqaradigan lavozimga doir tavsiyanomada belgilangan bo’ladi.