Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti hayot faoliyati xavfsizl

3 guruhga 
blib 
qarash mumkin:
Baxtsiz hodisalaming oldini olishga qaratilgan chora-tadbirlar: bunga 
qshimcha saqlovchi va muhofaza qiluvchi tsiqlami matish, blokirovka qilish, 
muhofazaning avtomatik tizimlarini qoMlash, uzoqdan turib boshqariladigan asboblar 
joriy qilish, signal tizimlari, mexanizatsiyalashtirish masalalari kiradi.
Sanoat korxonalarida kasb kasalliklarini kamaytirishga qaratilgan chora-tadbirlar: 
ishchilarga zararli ta'sir krsatuvchi moddalardan muhofaza qiluvchi qurilmalar 
tayyorlash yoki sotib olish, yaxshi shamollatish va havoni m'tadillashtirish 
tizimlarini matish, eskilarini takomillashtirish, umumiy havo almashtirish usullari 
bilan birga xavfli moddalar ajraladigan joyni ham ajratish, havo srish tizimida 
mukammallashtirilgan rnashinalardan foydalanish, havo holatini kuzatadigan 
asboblar matish va boshqalar.
Ish sharoitini umuman yaxshilashga qaratilgan chora-tadbirlar: m'tadil 
yoritish, sanitariya-maishiy xonalar xolatini yaxshilash, maxsus kiyim-bosh va oyoq 
kiyimlarini vaqtida sifatli remont qilish, mehnatni muhofaza qilish kabinetlari, 
burchaklari va vistavkalari tashkil qilish va boshqalar.
Sanoat korxonalarining bosh rejasida mazkur korxona joylashgan maydonlami 
obodonlashtirish, ishchilar yashaydigan zonalar holatini yaxshilash, korxona tashqi 
krinishi va unga tutashuvchi yl va ylkalar xolatini yaxshilash, barcha ishlab 
chiqarish zonalarini kkalamzorlashtirish masalalari kiradi, unga ma'lum mablag’ 
ajratiladi.
Sanoat korxonaiaridagi xonalar, yil fasllari va ish toifasiga qarab, ulardagi 
harorat, nisbiy namlik va havo harakatining ish joylari uchun ruxsat etilgan normalari 
belgilangan. Risoladagi miqdorlar - odamga uzoq muddat 
va muntazam ta'sir 
qilganda 
organizmning normal 
faoliyatini 
va 
issiqlik holatini 
saqlashini 
ta'minlaydigan mikroiqlim krsatkichlari yiindisi bo’lib, ular issiqlik sezish 
m o”tadiIligini vujudga keltiradi va ish qobiliyatini oshirish uchun shart-sharoit 
hisoblanacli.
Yl qo’yilishi mumkin blgan mikroiqlim 
sharoitlari-organizmning 
faoliyatini va issiqlik holatdagi zgarishlarni, tashqi muhitga moslashish 
reaktsiyalarini kuchayishini bartaraf etadigan va tez normaga soladigan mikroiqlim
28

---

ko’rsatkichlaridir. Ular soliq uchun xatarli xolatlar vujudga keltirmaydi, biroq 
nomo”tadi! issiqlik sezgilari, kayfiyatning yomonlashuvi va ish qobiliyatining 
pasayishi kuzatilishi mumkin.