‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi alisher navoiy nomidagi toshkent davlat

Savol va topshiriqlar:
1. 0 ‘zbek tilida xos terminlar tizimining o ‘z boyliklari hisobiga ken- 
gayishining nechta y o ‘li bor?
2. Termin yasashda qanday usullardan unumli foydalaniladi?
3. Terminlar yasashda kalkaning o ‘m iga baho bering.
4. 0 ‘zbek terminlar tizimida arabcha o ‘zlashmalaming ahamiyati qa­
nday?
5. Terminologiya maslalarining mamlakatimizda davlat siyosati dara- 
jasiga ko‘tarilishini izohlang.
6. Respublika avtomobil sanoatida qo‘llanuvchi tijoriy atamalar xus­
usida mulohaza yuriting.
7. “Devonu lug‘otit turk”da qayd etilgan ekoterminlami aniqlang.
8. Quyidagi matnda ishlatilgan ruscha-baynalmilal o ‘zlashma termin- 
lar xususida bahs yuriting. Bunda T-sxema metodidan foydalaning:
Semema va та ’no bir tushunchaning ikki x il nomlanishidir. Semema
bir necha lurlarga bo ‘linadi: leksik та ’noni ifodalovchi semema, gram-
55

---

matiik m a ’noni ifodalovchi semema va sh.k. Sememalar ham tarkibiy
qismlarga ajratiladi. Sememaning tarkibiy qismi ema yoki subsema deb
yuritiladi.
Denotativ semalar leksemaning lug ‘aviy та ’nosini, konnotativ та ’no-
lar esa leksemaning denotativ та ’nosi ustiga yuklatilgan qo ‘shimcha
та ’nolarni voqelantiradi.
Test:
1.0 ‘zbek kurashi b o‘yicha ilk jahon birinchiligi qachon o ‘tkazilgan?
A) 1996
B) 1997 
S ) 1998 
D ) 1999
2. Ruscha okosteneniye terminining o ‘zbekcha muqobilini belgilang.
A) suyako‘sish
B) suyaklanish 
S)suyakqaynash 
D) suyaksinish
3 .0 ‘zbek tili internet terminlari qayd etilgan qatom i aniqlang.
A) massiv, yakor, overley
B) gemndiy, plagin, piksel 
S) idioma, trakt, yakor
D) paket, metateza, reduksiya
4. Akklamatsiya o ‘zlashmasi qaysi o ‘zbekcha so‘zning dubleti hi- 
soblanadi?
A) ulugTash
B) madh 
S) olqish 
D) qo ‘llash
5. Stmkturasi o ‘zbek tilida jiddiy o ‘zgargan o ‘zlashma terminni 
aniqlang.
A) avianos
B) dozimetrchi 
S) pudrat
D) betonlash
6. Boshqam v organi nomini ifodalovchi terminni k o ‘rsating.
A) m illiy davlatchilik
56

---

В) kichik biznes 
S) demping 
D) xolding
7. K o‘p ukladli iqtisodiyot termini xalq x o ‘jaligining qaysi sektorida 
ilanad i?
A) og‘ir sanoat
B) agrar 
S) harbiy
D) yengil sanoat
8. Chiqindilami qayta ishlash termini qaysi sohaga xos?
A) geologiya
B) biologiya 
S) eklologiya 
D) geografiya
9. Yashil iqtisodiyot termini qo‘llanadigan sohani k o ‘rsating.
A) agrar
B) texnika 
S) ekologiya 
D) yengil sanoat

---