3 Variant Topshiriq. Quyidagi savollarga yozma javob yozing

yordam  beradi.  “Quvnoq  pedagog  xo„mrayganidan  ko„ra‚  yaxshiroq  o„qitadi” 

deb‚ bekorga aytilmagan. Uning ko„lamida tayyor hazil, maqol, yaxshi, do„stona 

piching  –  ijobiy  emotsional  xolat  yaratishga  yordam  beradi  va  o„quvchilarni 

o„zga  vaziyatga  kulgili  tomondan  qarashga  imkoniyat  beradi.  Alohida 

pedagogning  kasbiy  nazokati  haqida  aytib  o„tish  joiz.  Pedagogik  nazokat  -  bu 

o„quvchilar  bilan  bo„lgan  muloqotda  me‟yorni  (chegarani)  bilish.  Nazokat  bu 

tarbiyachining bir joyga to„plagan aqli, tuyg„usi va umumiy madaniyati. Pedagog 

nazokatining  mag„zi  bu  tarbiyalanuvchilarning  shaxsiga  bo„lgan  hurmat. 

Tarbiyalanuvchilarni  tushunish  –  o„qituvchilarni  nazokatsiz  muomalalardan 

saqlab qoladi va unga aniq vaziyatlarda ta‟sir etadi, tadbirlar tanlashda yordam 

beradi.  Pedagogik  etikada  yaxshilik  tushunchasi  o„qituvchilik  faoliyati  bilan 

bog„liq  holda  aniqlashtiriladi.  Unda  o„qituvchi  va  o„quvchilar  jamoasi 

manfaatlarining  birligi,  o„qituvchi  va  o„quvchi  maqsadining  birligi,  ta‟lim  – 

tarbiya  samarasi  uchun  kurashining  birligi  aks  etadi.  SHaxs  axloqini 

Xarakterlaydigan  belgilardan  biri  –  mas‟uliyat.  O„qituvchi  mas‟uliyati  –

mas‟uliyat  tushunchasining  butun  mazmunini  saqlagani  holda‚  o„qituvchining 

faoliyati  va  ta‟lim-tarbiya  jarayonining  aniq  vazifalarini  o„z  ichiga  oladi. 

O„qituvchi  shaxs  zimmasiga  bola  shaxsini  har  tomonlama  kamol  toptirish 

mas‟uliyati yuklanadi. O„qituvchi – o„quvchiga chuqur nazariy bilim berishi, uni 

hayotga,  mehnatga  tayyorlashi  lozim.  SHu  bilan  birga  u  o„quvchidagi  mavjud 

layoqat va qobiliyatlarni payqab, individual munosabatda bo„lishi, unda mavjud 

bo„lgan  ijobiy-axloqiy  sifatlarni  avaylab  o„stirishi  darkor.  SHunday  qilib, 

pedagogik odobga ega bo„lgan o„qituvchi o„quvchilar orasida obro„ qozonadi. 

O„qituvchi  qanchalik  ko„proq  obro„  qozonsa,  ta‟lim  va  tarbiya  mohiyatan 

shunchalik  muvafaqqiyatliroq  bo„ladi.  Aksincha,  o„qituvchi  obro„yi  qanchalik 

past  bo„lsa,  uning  bolalarga  ta‟siri  shuncha  bo„sh  va  o„quvchilarni  voyaga 

etkazish  jarayoni  ham  shuncha  zaif  bo„ladi.  Ijodiy  ishlaydigan  o„qituvchi 

faqatgina  bolalarni  muvafaqqiyatli  o„qitish  va  tarbiyalash,  ilg„or  o„qituvchilar 

ish  tajribalarini  o„rganish  bilangina  cheklanib  qolmasdan,  tadqiqotchilik 

ko„nikma  va  malakalariga  ham  ega  bo„lishi  zarur.  Hozirgi  zamon  fan-texnika 

taraqqiyoti  o„qituvchining  ijodkor  bo„lishini,  fanning  muhim  muammolari 

yuzasidan  erkin  fikr  yurita  olishi,  fan  yutuqlarini  o„quvchilarga  etkaza  olishi, 

nihoyat  o„quvchilarni  ham  ijodiy  fikrlashga  tadqiqot  ishlariga  o„rgata  olishni 

talab  qiladi.  SHuning  uchun  o„qituvchi‚  eng  avvalo‚  tadqiqotchilik  malakalarini 

egallashi zarur. O„qituvchi ilmiy tadqiqot ishlari olib borish davomida omillarni 

to„playdi,  tahlil  qiladi,  ular  asosida  xulosalar  chiqaradi.  U  fan  xulosalaridan 

o„zining  amaliy  faoliyatida  foydalanish  jarayonida  hozirgi  zamon  o„qituvchisi 

uchun  zarur  bo„lgan  juda  muhim  fazilatlarni  egallaydi.  O„qituvchi  qobiliyatida 

pedagogik  qobiliyat  o„rni  va  ahamiyatini  umumiylashgan  holda‚  o„qituvchilar 

---