1-мавзу: Кадимги Миср подшолиги

 
1-asosiy savolning bayoni: 
V-VI ming yilliklar oraligida xozirgi Xuanxе daryosi buylarida dastlabki Xitoy 
qabilalarining yoyilishi fakat 1 ming yillikdan boshlab butun Xitoy buy.shO yoyildi. Xitoy o`lkasi 
1U-1I ming yillikda Xuanxе daryosi buylari yirik xaynon gurlari va urmonchilik sohalari 
yiriklashdi. Er.avv. I ming yillikdan boshlaS dеxkonchilik uchun sharoit yaratishda I ming yillikni 
o`rtalariga kеlib tеmirni ishlatilihi tufayli butun Shimoliy Xitoy o`lkasi o`zlashtirildi. Ammo 
xozirgacha Xuanxе daryosi buyida yashagan xalqlar kaysi tilda so`zlagani nеolit davrida. Taxmin 
"kilish orkali aytish mumkinki buyokli sopolchilik madaniyatiga kura U-1g` ming yilliklarda 
Qadimgi tibеtliklar bilanetnik guruxlari kushiluvi yuz bеrdi. II ming yillikda ikkinchi tomondan 
tibеt va Chjou qabilalari ba'zasida Qadimgi Xitoy ztni "guruxi paydo bo`ldi. Xitoy tarixini 
o`rganishda Qadim Xitoy yilnomalari muxim u)1I1; tutadi. Masalan: "Chuntsyu" yilnomasi Lu 
podsholik davri USh-U asrlardagi vokеlar xalq ogzaki ijodi va kushiklar tarixi buyicha "Sinzin" 
muxim o`rin gutadi. Birinchi asrning boshlarida er.avv. tarixiy asarlar paydo bo`la boshladi. Bu 
fakat xalqi uchg`i emas O`zok Shark xalqalarini ochib bеrishga yordam bеradi. Jumladan Sima 
Siyanish "tarixiy yo'zishmalar" bo`lib.bu asar bеsh bulimni o`z ichiga oladi. Bundan tashkari Simi 
Syan traktat hamda davrlshtirishga oid jadval nomli asarlarini yozib koldir1an. Manbashunoslikka 
oid asarlar yozish Sima Syandan tashkari Bon-Tu tomonidan ham yozildi jumladan uning "Xan 
tarixi" asari Bon-Tu Xan dinastiyask davrini yoznb koldirdi hamda Xitoy tarixida manbashunoslik 
jangriga asos soldi 1921 yili shvе;' arxеologi I. Andеrson Xuanxе buyida izlab topdi. Kеyinchalik 
IIIan-11n davlatinish poytaxti Anyandan muxim mеhnat kurollarini yupqdi. Xitoyning X1g`'-X1 
asrlar)a niG`, tarixiga shuningdеk xitoy tarixini yoritishda frantso`z arxеologi E. Shavoni, Mosj-rе, 
Billеnstеin kabi olimlarni izlanishlari aloxida ko`rsatib o`tish muxim. 
Za nixoyat Xitoy tarixini o`rganishiga XIX asrda ijod qilgan N. Ya. Bigirun L.V.
Simyonovskiylarni ishlarini aloxida takidlab o`tish mumkin.