S h. T. T o’qsonov, B. S. U m arov, S. D. A yrapetyan, G. A

Yevropa Ittifoqi metodologiyasi bo’yicha kichik va o’rta korxonalar o’lchamini
belgilash mezonlari
A niqlanadigan
korxonalar
Xodimlar soni 
(kishi)
Yillik oborot
Balans qiymati
Kichik
50 tagacha
4 mln. yevrogacha
2 mln.yevrogacha
O ’rta
5 0-250 tag a ch a
16 mln.yevrogacha
8 mln.yevrogacha
Xorijiy mamlakatiarda 1 kishidan 20 kishigacha xodimi bo’lgan korxonalar 
hunarmandchilik korxonalariga, 20 dan 100 tagacha xodimi b o ’lganlari kichik, 100 dan 
500 gacha xodim i b o ’lganlari o ’rta korxonalarga kiritiladi.
AQ Shda kichik biznes korxonalarini ikki tomonlama guruhlashdan foydalaniladi. 
B irinchi holda bu tushuncha ishchilar soni 500 kishigacha b o ’lgan k o rxonalam i 
qam rab oladi. Ikkinchi holda esa korxonalar sohalar bo'yicha yillik tushum lar hajm i 
b o ’y icha b o ’linadilar: transport sohasida yillik tushumlar hajmi 3,5 mln dollardan 20 
mln dollargacha, qurilishda 9 mln dollardan 21 mln dollargacha, ulgurji savdoda 15 mln 
dollardan 35 mln dollargacha, chakana savdoda 3.5 mln dollardan 13,5 mln dollargacha,
46

---

xizm atlar sohasida 2,5 niln dollardan 14,5 mln dollargacha b o ’lgan korxonalar kichik 
firm alar hisoblanadi.
Germaniyada ishlovchilar soni va yillik oborot ko’rsatkichlaridan foydalaniladi. 
Kichik korxonalar ishlovchilar soni 10 kishigacha b o ’lgan, o ’rtachalarga esa ishlovchilar 
soni 50 kishigacha va yillik oboroti 100 mln yevrogacha b o ’lgan korxonalar kiritiladi.
Fransiyada kichik va o ’rta biznes tushunchasiga ishlovchilar soni 19 kishigacha 
b o ’lgan mikrofirmalar, xodimlaming soni 20-299 kishigacha bo’lganlari kichik 
korxonalarga kiradi.
Janubiy Koreyada sanoatda va transportda 20 tagacha xodimi b o ’lgan korxonalar 
kichik, 21 dan 200 kishigacha xodimi bo’lgan korxonalar o ’rta korxonalar hisoblanadi. 
Savdo va xizmatlar sohasida 5 tagacha xodimi b o ’lgan korxonalar kichik korxonalar,
6 tadan 20 tagacha xodimi bo’lgan korxonalar esa o’rta korxonalar hisoblanadi.
O ’zbekistonda kichik korxonalarni, unda ishlovchi xodimlar soni bo’yicha gumhlarga 
ajratish qabul qilingan.