‘zbekist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti

8. Pedagogik tahlil metodi. 
Pedagogik diagnostika jarayonida ushbu metodni 
qoilashdan ko‘zlangan maqsad tanlangan muammoning falsafiy, psixologik hamda 
pedagogik yo‘nalishlarda o ‘rganilganlik darajasini aniqlashdan iborat b o iib , 
diagnostika oikazuvchi shaxs ilgari surayotgan g ‘oyaning nazariy jihatdan 
haqqoniyligini asoslashga xizmat qiladi.
9. Bolalar ijodini o‘rganish metodi. 
Mazkur metod o ‘quvchi-talabalaming 
muayyan yo‘nalishlardagi layoqati, qobiliyati, shuningdek, m aium fan sohalari 
bo‘yicha bilim, ko‘nikma va malakalari darajasini aniqlash maqsadida qoilaniladi. 
Uni qoilashda о ‘quvchi-talabalaming ijodiy ishlari - kundaliklari, insholan, yozma 
ishlari, referatlari, hisobotlari muhim vosita b o iib xizmat qiladi. Metodning afzalligi 
shundaki, u m aiu m o‘quvchi-talabaga xos b o ig an individual imkoniyatni ko‘ra 
olish, baholash va uni rivojlantirish uchun zamin yaratadi.
0 ‘quvchi-talabalar ijodini o ‘rganishning quyidagi shakllari mavjud: 1) fan 
olimpiadalari; 2) turli mavzulardagi tanlovlar; 3) ta iim muassasasi ko‘rgazmalan; 4) 
festivallar; 5) musobaqalar.
10. Pedagogik tajriba (eksperiment) metodi. 
(Eksperiment - lotincha “sinab 
ko‘rish”, “tajriba qilib ko‘rish”). Pedagogik tajriba metodidan muammo yechimini 
topish imkoniyatlarim o ‘rganish, mavjud pedagogik sharoitlarda maqsadga erishishni 
kafolatlay olish, ilgari surilayotgan tavsiyalaming amahyotda o ‘z in’ikosiga ega b o ia
20

---

olishi hamda samaradorlikni aniqlash maqsadida foydalaniladi. Muayyan muammo 
yechimini topishga yo‘naltirilgan pedagogik tajriba, ma’lum doirada, soni aniq 
belgilangan о ‘quvchi-talabalar ishtirokida amalga oshiriladi. Mazkur metoddan 
foydalanish diagnostika o ‘tkazuvchi shaxs tomonidan ilgari surilayotgan maxsus 
metodikaning samaradorligini aniqlash hamda unga baho bera olish uchun muhim 
ahamiyatga ega.
Pedagogik tajriba tashkil etilish sharoitiga ko‘ra quyidagi guruhlarga bo‘linadi 
(9-chizma):
9 -ch izm a .
Diagnostikada pedagogik tajriba ham bir qator shartlarga amal qilgan holda 
tashkil etiladi. Xususan:
1) tajribaning maqbul loyiha (dastur) asosida uyushtirilishi;
2) diagnostika ilmiy farazining puxta asoslanishi;
3) diagnostika ob’ektlari va usullarining to ‘g ‘ri tanlanishi;
4) tajriba o ‘tkazilish vaqti hamda davomiyligining aniqlanishi;
5) zarur pedagogik shart-sharoitlar (asbob-uskuna, jihozlar, vositalar)nmg 
yaratilganligi;
6) tajriba ma’lumotlarini umumlashtirish, tahlil qilish va natijalarini qayta 
ishlash.
Pedagogik tajriba yakumda olingan natijalarga asoslanib, umumiy xulosaga 
kelinadi va amalga oshirilgan pedagogik diagnostika bo‘yicha ilmiy-metodik 
tavsiyalar ishlab chiqiladi.
11.