O‗zbеkistоn rеspublikasi оliy vа o‗rtа mахsus tа‘lim vаzirligi tоshkеnt dаvlаt iqtisоdiyot univеrsitеti

Sirli mehmon tomonidan so‗rovnomaning to‗ldirilishiga misol
: 
Taomnomani berish: 

ofitsiant qaysi so‗zlar bilan 
taomnomani beradi va sh.k. 
Qarshi 
olish 
bilan 
bir 
vaqtda 
darhol 
taomnomani berdilar 
Boshqa hech narsa aytilgani yo„q
Taomnomani kutish vaqtini 
baholash 
1 2 3 4 5 
Sekin -------------------------------------------- Tez 
Buyurtmani qabul qilish 
vaqtida ofitsiantning o‗zini 
tutishi: 

e‘tibor ko‗rsatish va 
xizmatga tayyorlikni 
namoyish etish, 

biror narsani maslahat 
berishi yoki maslahat 
bermasligi va sh.k. 
Desertlar haqida bir nechta savol berdim. 
Ofitsiantning 
javoblari 
menga 
desertni 
tanlashda yordam bergani yo„q. U o„zini xuddi 
maslahat beraverib charchagandek va men bilan 
gaplashishga holi qolmagandek tutdi 
Xulq-atvorga baho berish 
1 2 3 4 5 
Sekin ---------------------------------------- Tez 
Izoh:
to‗liq so‗rovnomo 8 ilovada keltirilgan. 
Sirli mehmon topshiriqni olgach, restoranga tashrif buyuradi va o‗zini otatdagi 
xo‗randalar kabi tutadi. Farq faqat shundaki, u o‗zini 
qanday 
tutishni aniq biladi. 
Xizmat ko‗rsatuvchi xodimlar bilan muloqot jarayonida tadqiqot ishtirokchisi 
keyinchalik rahbariyat tomonidan tahlil qilinadigan so‗rovnomani kishibilmas 
to‗ldirib boradi.
Bitta so‗rovnoma asosida xulosa chiqarishga shoshilish va tadqiqot natijalariga 
ko‗ra o‗zini yomon tomondan ko‗rsatgan xodimlarni ularning o‗zini tutishi 
sabablarini aniqlamasdan darhol ishdan bo‗shatish yaramaydi. Mazkur tadqiqotning 
maqsadi – ofitsiantlarning shusiz ham engil bo‗lmagan hayotini battar 
og‗irlashtirishdan emas, balki tashrif buyuruvchilarning xizmatlardan qoniqish 
darajasini oshirishdan iborat. Demak, xodimlarga bu ishda yordam berish kerak. 
Tadqiqot ayrim ko‗rsatkichlar bo‗yicha past baholar bersa yoki xodimlarning uquv va 
ko‗nikmalarida muammolarni aniqlasa, darhol ularni savalashga kirishish yaramaydi. 
Buning o‗rniga vaziyatni yaxshilash yo‗llarini izlagan ma‘qulroq. Masalan, xodimlar 
uchun tegishli treninglar o‗tkazish mumkin.
―Mystery Guest‖ metodi undan muntazam ravishda foydalanilganida yaxshi 
samara beradi. Xodimlar xo‗randalarning istalgan biri Sirli mehmon bo‗lib chiqishi 

---

89 
mumkinligini bilsalar, bu xizmatlar ko‗rsatish darajasini sezilarli darajada oshiradi, 
lekin shu bilan bir vaqtda xodimlar ishda o‗zlarini emin-erkin his qilishlariga, 
ularning ruhiy holatiga salbiy ta‘sir ko‗rsatishi mumkin. Biroq restoran biznesi 
mehmondo‗stlik sohasiga mansub bo‗lgani tufayli, bu yerda xatolar va kamchiliklarni 
kechirish va ularga yo‗l qo‗yib berish mumkin emas. Eng ma‘qul yo‗l – tadqiqotlar 
xodimlarning kamchiliklarini topish va ularni jazolash uchun emas, balki 
restoranning iste‘molchilar ko‗z o‗ngidagi imijini oshirish uchun xodimlarning uquv 
va ko‗nikmalarini yaxshilash maqsadida o‗tkazilishini ularga tushuntirish.