Stomatologik kasalliklar profilaktikasi

BIRIKTIRUVCHI (GEL HOSIL QILUVCHI) MODDALAR 
Tish pastalarining turg`unligi, qattiq-yumshoqligi, plastikligi ko‘proq biriktiruvchi 
gidrokolloid moddalarning fizik va kimyoviy xususiyatlariga bogliqdir. Zamonaviy tish 
pastalarini hosil qilishda ishlatiladigan godrokolloid biriktiruvchi moddalar sun‘iy va tabiiy 
birikmalar bo‘lib hisoblanadi. Tabiiy gidrokalloidlar bo‘lib, suv o‘tlaridan olinadigan alginat 
natriy, karraginat natriy va shu o‘simliklar mevasi va shirasi hisoblanadi. Sun‘iy sintetik 
gidrokolloidlarga-natriykarboksimetilsellyuloza, sellyulozaning metil va etil efirlari kiradi. 
Bo‘larning barchasi paxta sellulozasi va poyasining hosilalaridir. 
Ko‘p atomli spirtlardan-glitserin, polietilenglikol tish pastalari tarkibida plastik, bir xil 
qonsistensiyadagi massa hosil qilishda muhim rol o‘ynaydi. Bunday xususiyatga ega bo‘lgan 
pastalarni tyubiklarga solish va undan siqib chiqarish ancha yengil va qulaydir. Mazkur spirtlar 
tish pastalarini saqlash davrida ularning namligini saqlaydi va sovuqdan muzlab qolishini oldini 
oladi. Bundan tashqari ko‘pirishiga yordam berib, ta‘mini yaxshilaydi. 
KO‘PIRTIRUVChI - SIRT AKTIV MODDALAR. 
Tish pastalarini tayyorlashda ko‘pirtiruvchi-sirt aktiv moddalardan-alizarin moyi, lauril 
sulfat natriy, natriy lauril sarkozinat va yog` kislotalar tauridining natriyli to‘zi kabilar keng 
ko‘lamda ishlatiladi. Tish pastalari tarkibiga kiruvchi komponentlar zararsiz, Og‘iz shilliq 
pardasiga salbiy ta‘sir ko‘rsatmaydigan va juda yaxshi ko‘piradigan bo‘lishi lozim. Yaxshi 
ko‘piruvchi tish pastalari tishlar yuzasidan ovqat qoldiqlarini, karashlarni tozalashda ancha 
qulayliklar tug`diradi. 
Bugungi kunda abraziv modda saqlamaydigan, gelsimon tish pastalar am keng ko‘lamda 
ishlanib chiqilmoqda (pepsodent, blendomed va x.k.). Bunday tish pastalarining asosini faol 
ko‘pirish xususiyatiga ega bo‘lgan kremniy ikki oksidi tashkil qiladi. Gelsimon tish pastalarining 
ta‘mi juda yaxshi, har xil rangga egadir. Lekin tishlarni tozalash darajasi bo‘r saqlovchi abraziv 
moddalarga ega tish pastalaridan ancha past. Tish pastalari uzoq muddat turishini inobatga olib, 
ularning bo‘zilmasligini, aynimasligini ta‘minlash maqsadida ular tarkibiga antiseptik moddalar 
(timol, triklozan va boshqalar) ham ma‘lum miqdorda qo‘shiladi.