Iii-tema o’zbekistannin geologiyaliq du’zilisi, relefi ha’m paydali qazilmalari joba

Q
1
-to’mengi to’rtlemshi da’wir jatqiziqlari tiykarinan 
u’lken 
xarsang
taslarinan, shag’allardan, konglomeratlardan payda bolg’an 
bolip, u’stinen lyos siyaqli jinislar menen qaplang’an. Nanay kompleksi 
jatqiziqlarinin’ qalinlig’i batiqlarda 600 metrge shekem baradi. 
2.Tashkent kompleksi 
Q
2
-orta to’rtlemshi da’wir jatqiziqlari lyos siyaqli 
jinislardan ibarat bolip, onin’ tu’binde shag’al taslar jatadi. Uliwma qalinlig’i 
350 metrge shekem baradi. 
3.Mirzasho’l kompleksi 
Q
3
-joqari to’rtlemshi da’wir jatqiziqlari taw 
dizbeklerinde 20-30 m, tegisliklerde 40 metr ha’m onnan ko’prek bolip, 
tiykarinan lyos siyaqli jinislardan quram tapqan, qatlaminda qum, mayda 
shag’al ha’m shag’allar ushraydi. Bul qatlam tu’bi shag’allardan quram 
tapqan. 
4.Sirda’rya kompleksi 
Q
4
-ha’zirgi da’wir jatqiziqlari tawlarda da, 
tegisliklerde ken’ tarqalg’an. Shatqa-Qurama taw massivida ha’m Gisordin’ 
qubla-batis tarmaqlarinda bul jatqiziqlar menen qayirdan sirtta qayr u’sti 
terassalari da qaplang’an. 

---

Bul jatqiziqlar quraminda xarsan tas- shag’allar ko’prek bolip, olar 
u’stingi ta’repinen qalinlig’I 8-10 m den 20-30 metrge shekem bolga’n 
qumliq ja’m qumliqlardan ibarat bolg’an qatlam menen qaplang’an. 
Geologlar O’zbekstanda to’rtlemshi da’wirdin’ joqarida keltirilgen 4 
komplekske kirmegen, aniqlanbag’an jatqiziqlardi ajratadi. Olar ishinde en’ 
ken’ tarqalg’ani, kelip shig’iwi (genezisi) samal menen baylanisli bolg’an 
qumli jinislar. Olar Qizilqumda ken’ tarqalg’an, qalinlig’i 5-7 metrden 12-20 
metrge shekem baradi. To’rtlemshi da’wirdin’ komplekslerge bo’linbegen 
jatqiziqlarina O’zbekstanda batiqlardin’ tu’binde payda bolg’an ku’l-ximiya 
jatqiziqlari da kiritiledi. Olardin’ qalinlig’i 24,5 metrge shekem baradi.