O’quv darslik

Qo‘llash mumkin bo‘lmagan xolatlar
: 
-
yurak tomir sistemasining og‘ir va organik jarohatida (dekompensatsiya) 
-
bradikardiyada 
-
nefrasklerozda
-
me’da va 12 barmoq ichakning yara kasalligida 
-
bronxial astma va boshqa allergik holatlarda
-
serebral sklerozda. 
RAUNATIN
- rauvolfiya o‘simligining ildizi tarkibidagi alkaloidlar 
yig‘indisidan iborat (rezirpin, aymolin, serpentin va boshqalar …), 
farmakologik ta’siri asosan tarkibidagi rezerpin bilan bog‘liq. Asosiy ta’sir bu 
qon bosimini tushirish va antiaritmik xususiyatidir. MNS ga rezerpinga nisbatan 
kuchsizroq tinchlantiruvchi ta’sir qiladi. Rezerpinga nisbatan gipotenziya 
chaqirishi asta sekin boshlanadi. 
Noxush ta’siri
kamroq, rezerpinga nisbatan 
yaxshiroq ta’sir ko‘rsatadi. Ba’zan terlash, uyqusirash, xolsizlik, burun shilliq 
qavatining shishi kuzatiladi. qon bosimini tushiruvchi vosita sifatida ishlatiladi.
ORNID
- s
impatolitik ta’sir mexanizmi oktadin va rezirpindan farq qilib, 
asosan presinaptik membranadan mediatorni ajralishini susaytiradi. MAO 
faolligini kamaytiradi, neyronal yutilishni kamaytiradi. Faqat uzoq vaqt 
qo‘llanilgandagina qon bosimini mo‘‘tadil tushiradi. Adrenergik nerv 
tolalarining oxirida NA miqdorini kamaytiradi. Rezerpin va oktadinga nisbatan 
kamroq ta’sir etadi. (5-6 soat). Kuchli antiaritmik ta’sirga ega. (simpatolitik 
xususiyati bilan bog‘liq). MITdan yomon so‘riladi, tez o‘rganish rivojlanadi.
Qo‘llanilishi:
yurak 
qorinchalarining 
aritmiyasi 
(taxikardiya, 
ekstrasistoliya).

---

- 293 -
Noxush ta’siri
: ortastatik gipotoniya, xolsizlik, tana qizishi, burun shilliq 
qavatining shishib ketishi, ko‘rishni mo‘‘tadil buzilishi, boldir mushaklarida 
og‘riq sezish.