Ш. Пўлатов Низомий номидаги тдпу ҳузуридаги халқ таълими ходимларини қайта тайѐрлаш ва уларнинг малакасини ошириш ҳудудий маркази ―Педагогика, психология ва таълим технологияси‖ кафедраси доценти, п ф. н. Тақризчилар

педагогик маҳорат
таълим жараѐни хусусиятларини билиш, уни ташкил 
этиш ва ҳаракатга келтира олиш кўникмаси ҳисобланади; 

технологик маҳорат
конструктив ва ташкилотчилик қобилиятлари билан 
боғлиқ бўлиб, аниқ иш фаолиятини уддалаш, яъни ахборот олиш, уни етказиш, 
ишни ташкил этиш ва режалаштириш жараѐнини ўз ичига олади; 

коммуникатив маҳорат
инсонларни тўғри тушуниш, улар билан 
ҳамкорликда ҳаракат қилиш, мулоқот қобилияти билан боғлиқ бўлган 
кўникмалардан ташкил топади; 

таҳлилий маҳорат
таълим жараѐнини чуқур ва пухта тушуниш, 
тизимнинг энг оддий ва мураккаб элементларини билиш, яхлитликни қисмларга 
ажратиш, аксинча, қисмларни яхлитлаш, ўз фаолиятини тафтиш ва таҳлил қила 
билишдан иборатдир; 

хизмат юзасидан муносабатга киришиш маҳорати
раҳбарлик бир неча 
босқични ўзида мужассам этгани билан анча мураккаблигини кўрсатади.
Замонавий педагогик жараѐнда таълим муассасаси олдига мақсад қўйишда 
мактаб раҳбари:

таълим тизимида мавжуд эҳтиѐж ва муаммоларнинг таҳлили мақсад 
қўйишнинг бош омили бўлиб хизмат қилиши, бунда дастлабки имкониятлар ва 
воситалар, заҳиралар ҳисобга олиниши кераклиги; 

мақсадлар муҳим муаммоларни ҳал қиладиган даражада долзарб бўлиши 
лозимлиги; 

мақсадлар мураккаб, бироқ аниқ бўлиши, мактабнинг яқин келажакдаги 
ривожланишини ифодалаши шартлиги; 

мақсадлар қанчалик пухта (исталган натижанинг аниқ даражаси ва унга 
эришиш муддати кўрсатилган ҳолда) шакллантирилган бўлса, уларга эришиш 
шунча осон кечиши; 

мақсадлар 
ташхисловчи, 
рағбатлантирувчи, 
изланишга 
ва 
ташаббускорликка ундовчи характерга эга бўлиши лозимлиги; 

мақсадлар мактаб олдида турган вазифаларга мос келиши керакл­иги; 

ҳамкорликдаги фаолият мақсадлари унинг барча субъектларига маълум, 
улар учун тушунарли ҳолда қабул қилинганлиги жамоавий фаолият ва 
мақсадлар бирлигини таъминлаши; 

кичикроқ аниқ мақсадлар йирикроқ ва узоқ муддатли мақсад ҳамда 
интилишларга бўйсундирилиши мақсадга мувофиқлиги талабларни ҳисобга 
олиши лозимлигини кўрсатмоқда.

---

28 
Ўқувчиларнинг ҳаѐтий эҳтиѐжларига мос ва самарали усулларни қўллаш 
орқали билимлар тақдим этилиши, кўникмалар ҳосил қилиниши, таълим 
дастурларини танлашга ягона ва табақалаштирилган ѐндашувни амалга 
оширишга педагогик ҳамда бошқарув жиҳатдан шарт-шароитлар яратиш муҳим 
аҳамиятга эга. Мазкур технологиянинг афзалликлари шундан иборатки, бунда:

ўқитувчининг кучсиз ўқувчиларга ѐрдам, кучлиларига эътибор бериши 
учун қулай педагогик шарт-шароит вужудга келади; 

ўқувчиларнинг таҳсил олиш суръати ва билимларни ўзлаштириш сифати 
ортади; 

ўқувчиларнинг таҳсил олишга бўлган қизиқиши, эҳтиѐжи ва майллари 
кучаяди.