Рақамли иқтисодиёт Дилором тожибоева. Рақамли иқтисодиёт ва унинг таълим тизимига талаблари 3 Маркетинг

1. Хом ашёни сотиб олиш билан боғлиқ сифат 
менежменти тамойиллари:
1-чизма. ISO талабларига асосан сифат менежменти принциплари [5].

---

102
Biznes-Эксперт
№ 7, 2020
СИФАТ МЕНЕЖМЕНТИ
*Транзакция харажатларини оптималлашти-
риш. Ишлаб чиқариш корхоналари янги хомашё 
таъминоти манбааларини топиш билан шуғулла-
ниб транзакция харажатларини ортиб кетганига 
эътибор қаратмайдилар. Бу ҳолат, ишлаб чиқариш 
таннархини ўсишига олиб келади;
*Таъминотчига аниқ талаблар тизимини ишлаб 
чиқиш. Таъминотчига аниқ талабларнинг қўйили-
ши истеъмолга тайёрланадиган товар учун мезон 
бўлиб хизмат қилади. Айнан шу талаб натижасида 
товарнинг сифат кўрсаткичлари яхшиланади. Таъ-
минотчи учун талабларнинг тизимлаштирилиши 
янги шартномалар тузишда, самарали ҳамкорлик 
алоқаларини ўрнатишда сифат менежменти талаб-
ларини тўғри бажарилишига олиб келади. Шуни-
нгдек, талабларни ишлаб чиқишда таъминотчи 
айби билан ишлаб чиқаришда тўхталишлар вужудга 
келиш ҳолати бўйича аниқ келишувларни йўлга қў-
йиш;
*Ҳужжатлаштириш. Ушбу тамойил орқали, со-
тиб олинаётган хомашё ва материаллар бухгалтерия 
ҳисоби, сифат тизими ва бошқа йўналишлар бўйича 
белгиланган барча ҳужжатларни расмийлаштириш 
назарда тутилади.
2. Ишлаб чиқариш билан боғлиқ сифат 
менеж менти тамойиллари:
*Тартиб-интизом. Тартиб-интизом барча бош-
қарув жараёнлари учун асосий талаб саналади. 
Сифат менежментида ҳам тартиб-интизом ва топ-
шириқларни ўз вақтида бажариш долзарб ҳисобла-
нади. Хатоликлар ишлаб чиқаришда тартиб-инти-
зомга риоя қилинмаслиги оқибатида келиб чиқади.
*Технологик жараёнларга ўзгартириш кирит-
маслик. Корхонанинг барча даражадаги технологик 
жараёнларига ўзбошимчалик қилиб ўзгартириш 
киритишга йўл қўйилмайди. Барча даражадаги тех-
нологик жараёнларга аниқ ҳисоб-китоблар қили-
ниб, натижа бериши аниқ бўлганида техник Кенгаш 
орқали масалани тасдиқлатилганидан сўнг ўзгарти-
риш киритишга йўл қўйилиши мақсадга мувофиқ. 
*Йўриқнома бўйича ишлаш. Ҳар бир лавозим 
учун алоҳида тартибда ишлаб чиқилган йўриқнома 
бўйича ишчиларни ишлаши талаб этилиши, меҳнат 
унумдорлигини ортишига замин яратади.