«informatika va axborot texnologiyalari»

50
 bayt, 
1 Eksabayt (Ebayt) = 1024 Pbayt = 2
60
 bayt,
 1 Zettabayt (Zbayt) = 1024 Ebayt = 2
70
 bayt.
1 Yottabayt (Ybayt) = 1024 Zbayt = 2
80
 bayt, 
4. Axborotni kodlashtirish 
Axborotni kodlashtirish – ma‘lum ob‘ektlar haqidagi ma‘lumotlarni belgilangan qoidaga 
ko‘ra ixcham shaklda ifodalash. Kodlashtirish natijasida axborotni kompyuterda qulay ravishda 
qayta ishlash amalga oshiriladi. Axborot kodlashtirilganida uning muayyan bir qismi yoki 
bo‘lagi yoki axborot to‘liq holda shartli belgilardan iborat kodga almashtiriladi. 
Kodlashtirish tizimi – ob‘ektlarni kodlar bilan belgilash qoidalari to‘plamidir. 
Odatda kod harflar, raqamlar va ba‘zi maxsus belgilardan iborat alfavit asosida yaratiladi. 
Har bir kod o‘zining 
uzunligi
va 
tarkibi
bilan xarakterlanadi. Kodning uzunligi – koddagi 

---

28 
belgilar pozitsiyasi sonini bildirsa, uning tarkibi koddagi belgilarning ma‘lum bir alomatga ko‘ra 
joylashish tartibini belgilaydi. 
Obyekt uchun uning kodli belgisini berib almashtirish jarayoni kodlashtirish deyiladi. 
Kodlashtirish tizimida ikki metodan foydalaniladi: 
tasnifli kodlashtirish tizimi; 
qayd qiluvchi kodlashtirish tizimi. 
Тasnifli kodlashtirish
 
tizimida ob‘ektlar avvaldan sinflarga yoki iyerarxik (daraxtsimon) 
ob‘ektlar tizimiga ajratilib belgilab chiqiladi. 
Misol:
Oliy ta‘lim tizimida ta‘lim darajalari, bilim sohasi, yo‘nalishlar va mutaxassislik 
ma‘lumotlari quyidagi ob‘ektlarga ajratilib kodlashtiriladi. 
Х
Х
Х
Х Х
Х Х
Тa‘lim dasturi darajasi kodi