17-Mavzu. Sofradeks ko‘z va quloq tomchilarini qadoqlash va o’rash. Maqsad

Sterilligi
Tekshirishlarning korxona talabi bo‘yicha membranali filtr usulida o‘tkaziladi. 
Mexanik qo‘shimchalar. 
10 ta flakon dan kam bo‘lmagani tanlab olib mexanik qo‘shimchalarni qora va oq fonga qarshi
bo‘lishini aniqlashadi. 
Talab: 
mexanik qo‘shimchalarni bo‘lmasligi vizual tekshirishda qora va oq fonda bo‘lmasligi. 
Qotish nuqtasi 
BF mos kelgan tekshirishlarda o‘tkaziladi. 
Talab: 
0,5° S dan 0,6° S gacha
Gramitsidin tarkibini sifat tahlili. 
Tekshirishlarni korxona usuli bo‘lgan turbidimetrik usulda olib boriladi. 
Turbidimetrik usul. 
Gramitsidin tarkibini tahlili namunadagi dori vositasida o‘tkaziladi:
1 ml namunani 54 ml etanolda gramitsidin eritmasini1 mg/ml hosil bo‘lguncha eritiladi. 
Kultura muhiti 
Oziqaviy sho‘rvasi. 
Tarkibi: 
Pepton
5,0 g 
Achitqi ekstrakti
1,5 g 

---

Go‘sht ekstrakti
1,5 g 
Natriy xlorid
3,5 g 
Dekstroza
1,0 g 
Ikki marta o‘rinini bosuvchi kaliy fosfat
3,68 g 
Bir marta o‘rinini bosuvchi kaliy fosfat
1,32 g 
Distillangan suv
1000 ml 
rn kattaligi:
7,0 ±0,05 
Avtoklavda 20 daqiqada 121 °S haroratda sterilizatsiya qiliniladi. 
Muhitni ushlab turish. 
Peptonli kazein agar. 
Tarkibi: 
Pepton
6,0 g 
Pankreatik kazein sho‘rvasi
4.0g 
Achitqi ekstrakti
3.0 g 
Go‘sht ekstrakti
1,5 g 
Dekstroza
1,0 g 
Agar
15.0g 
Distillangan suv
1000 ml 
rn kattaligi:
6.55 ±0,05 
Avtoklavda 20 daqiqada 121 °S haroratda sterilizatsiya qiliniladi. 
Reaktiv:
Etanol. 
Ingibitor eritmasi: 
10% (mg/ml ) formaldegid ning tuzli eritmasi. 
Tayyorlanishi: 
0,85 g natriy xloridni erishigini ta’minlovchi suv hajmi bilan 90 ml hosil bo‘lguncha 
tayyorlaniladi. 10 ml 40% farmaldegid qo‘shiladi. 15°S kam bo‘lmagan haroratda saqlaniladi, 
yorqin yorug‘lik tushmasligi kerak. 
Test mikrorganizm
: Streptococcus Faecalis (ATCC 10541) 
Test mikroorganizmini tayyorlash: 
Streptococcus Faecalis (ATCC 10541) ni 100 ml ozuqaviy sho‘rvasida ushlab turiladi. Testni 
o‘tkazish uchun yangi tayyorlangan sub kultura tayyorlanadi, bu usulda ma’lum miqdordagi 
keltirilgan pepton kezein agarda tayyorlangan kulturani aralashtiriladi va 100 ml oziqaviy 
sho‘rvada 16-18 soat 37°S haroratda inkubatsiya qiliniladi. Miqdori tahlil har kungi inokulyatni 6 
ml subkulturani har 1000 ml oziqaviy sho‘rvada ishlatilib o‘tkaziladi. 
Ishchi standart eritmani tayyorlash: 
50 mg standartni 3 soat davomida 60 °S harorat, 5 mm simob ustunida quritiladi. Aniq tortilgan 
moddani etanolda eritib, ishchi standart eritmani 100 mkg/ml konsentratsiyasini olinadi. Olingan 
eritmani muzlatgichda saqlab 30 kun mobaynida ishlatiladi. 
To‘ldiriluvchi namunani tayyorlanishi: 
50 mg to‘ldiruvchilarni 3 soat davomida 60 °S harorat, 5 mm simob ustunida quritiladi. 
A) 25 mg 
→ 
25 ml 
B)1 ml A
→ 
100 ml 
S)5 ml A
→ 
50 ml
 
D) 4 ml S
→ 
100 ml ( 0,04 mkg/ml) 
(Hamma suyultirishlar etanolda olib boriladi) 
Tekshirilayotgan eritmani tayyorlanishi 
2 ml namunani etanol bilan eritib hajmni 100 ml etkaziladi, va so‘ng olingan etanolli 
grammitsidin 0,04 mkg/ml konsentratsiyasini olinadi (hisob kitob qilinib). 
Tahlil: 
har kungi ishlatiladigan standart eritmani ishchi standart eritmasidan alikvotni suyultirilib 
tayyorlanadi. 1 ml eritmani ishchi eritmasini standart etanoli bilan 100 gacha suyultirilib, 10 
mkg/ml konsentratsiyali grammitsidin hosil bo‘lguncha olinadi. 2,8 ml, 3,4 ml, 4,0 ml, 4,8 ml va 

---

5,8 ml olingan eritmadan tanlab olib 100 ml gacha etonol bilan suyultiriladi, 0.028, 0.034, 0.4, 
0.048 va 0.058 mkg/ml konsentratsiyali grammitsidin hosil bo‘lguncha olinadi. 0,1 ml olingan 
konsentratsiyali har standart va tekshiriluvchi namunani 3 ta bir xil o‘lchami 18 mm × 150mm li 
bo‘lgan probirkalarga solinadi. Har bir probirkaga test o‘tkazish uchun 9 ml o‘stirilgan sho‘rvadan 
solinadi va suv hammomida 3-4 saot 37°S haroratda qizdiriladi. O‘sishni to‘xtatish uchun bitta 
seriyadagi probirkaga ekilgan sho‘rvani quyib, 0,2 ml 10% farmaldegid eritmasidan qo‘shiladi. 
Probirkalar inkubatsion davrdan so‘ng suv hammomidan olinadi va har biriga 0,2 ml 10% 
farmaldegidning tuzli eritmasidan qo‘shiladi va yaxshilab eritiladi. 
Gazlar erkin chiqib ketishi uchun probirkalarni 15 min ga qoldirib qo‘yiladi. Har bir 
probirkadagi xiralik kattaligini, to‘lqin uzunligi 580 nm bo‘lgan kalorimetr yordamida 
aniqlaniladi, solishtirish eritmasi sifatida farmolizlangan sho‘rva ishlatiladi. 
Gramitsidan faolligini hisoblash: 
o‘rtacha kattalik qiymatining absorbsiyasi har bir standart uchun ikki siklli yarim logarifmik 
grafikka chiqartiriladi. Unda absorbsiya - arifmktik shkala, konsentratsiya esa logarifmik shkala 
bilan belgilanadi. Namuna absorbsiyasining o‘rtacha kattaligi olinib, gramitsidin konsentratsiyasi 
esa standart egriligi balan hisoblanadi. 
Namunadagi gramitsidin tarkibini olish uchun mos bo‘lgan suyultirish faktorini 
konsentratsiyaga ko‘paytirish orqali topiladi. 
Ko‘rsatma: 
Rossiya farmakopeyasiga binoan, agarga Bacillus cereus var mycoides 537 qo‘llab diffuziya 
qilish uculini gramitsidin faolligini aniqlash ham qo‘llanilishi mumkin.
Turbidimetrik va agarda diffuziya usullarida natijalarni farqlanishi kuzatilsa, turbidimetrik 
usuli tanlaniladi.