B. N. O r I p o V u o 'K 372. 874(075) квк

Etud 
— tasvirlanadigan predmet va voqeaning m a’lum qismi 
yoki ayrim elementlarining qalamtasviri yoki rangtasviridir.
Eskiz 
— qalamtasvir ishlarning boshlang‘ich varianti.
Xomaki ish 
— qisqa muddatli qalamtasvir ish ( l l - я ,
b, d,
e
rasmlar).
Ijodiy ish 
— voqelikni rasso m n in g o ‘zi k o 'rib , o 'y la b , 
umumlashtirib, o'zining badiiy tasvirlash uslubi asosida yaratgan 
yakuniy, badiiy asaridir.
Akademik ish 
— rasm chizishni yuqori saviyada o'rganish 
u c h u n tasvirlashning barchasidan foydalanilgan holda, uzoq 
muddatda yaratilgan qalamtasvir ishdir.
Akademik ishni, asosan, yuqori malakali talabalar, magistrlar, 
aspirantlar, pedagog va rassomlar, ak ad em iy a tinglovchilari 
ishlaydilar. Akademik ishda tasvirlanadigan narsa va voqea real, 
aniq, natural holda bo'lib, tasvirlash uslubining ham m a talab- 
lariga javob bera olishi lozim.
1 
Sitata N.N.Rostovsevning „Академический рисунок" kitobidan 
olindi. М., «Просвещение», 1973- у. 5- bet.
4 - B.N.Oripov 
49

---

Narsaning o ‘ziga qarab rasm chizish bo'yicha etud, eskiz, 
xomaki ishlar va ijodiy ishlar bajariladi. Shunda ham natura va 
voqelik uncha murakkab bo'lmagan holda tanlanadi. Bundaasosan 
geometrik shakllar, ro 'zg 'o r buyumlari, m ehnat qurollari, qush 
va hayvonlar, o'simlik va daraxtlar, meva va sabzavot kabilarning 
rasmi chiziladi.
Narsaning o'ziga qarab rasm chizishning qalamda bajarilgan 
turi 
qalamtasvir
deyiladi. Qalamtasvir mashg'ulotlari o'quvchilarga 
asosan qalamda rasm chizish, grafik ishlarni bajarish bo'yicha 
nazariy va amaliy m a ’lumotlar beradi. Amaliy mashqlar, asosan, 
q o g 'o z va q alam d a bajariladi. Tasvir buzilib qolsa, xatolarni 
tuzatishga to'g'ri kelsa, rezina-o'chirg'ichdan foydalaniladi. Rasm 
chizish uchun maxsus albom va qog'oz papkalar mavjud. Q og'oz- 
larning faqat bir tom oniga rasm ishlanadi.