Toshkent davlat yuridik universiteti

umumiy yig‘ilishi
jamiyatning yuqori boshqaruv 
organidir. Jamiyatning
 
kuzatuv kengashi
jamiyat faoliyatiga umumiy 
rahbarlik qiladi. Jamiyatning kundalik faoliyatiga rahbarlik qilish vakolati 
jamiyatning ustavida belgilanadigan 
ijroiya organi
bo‘lmish direktor yoki 
jamiyat boshqaruvi tomonidan amalga oshiriladi. 
“Aksiyadorlik jamiyatlari va aksiyadorlarning huquqlarini himoya 
qilish to‘g‘risida”gi
qonunning
82-moddasiga 
ko‘ra minoritar 
aksiyadorlarning huquqlari va qonuniy manfaatlarini himoya qilish 
maqsadida jamiyatda ularning orasidan 
Minoritar aksiyadorlarning 
qo‘mitasi
tashkil etilishi mumkin. 
Sho‘ba va qaram jamiyatlar 
Jamiyat yuridik shaxs huquqini olgan sho‘ba va qaram xo‘jalik 
jamiyatlariga ega bo‘lishi mumkin. 
Agar bir (asosiy) xo‘jalik jamiyati yoki shirkati ikkinchi xo‘jalik jamiyatining 
ustav fondida undan ustunlik mavqeyiga ega bo‘lgan holda ishtirok etishi tufayli 
yoxud ular o‘rtasida tuzilgan shartnomaga muvofiq yoki boshqacha tarzda ikkinchi 
xo‘jalik jamiyati tomonidan qabul qilinadigan qarorlarni belgilab berish imkoniga ega 
bo‘lsa, ushbu ikkinchi xo‘jalik jamiyati 
sho‘ba xo‘jalik jamiyati
hisoblanadi. 
Sho‘ba xo‘jalik jamiyati o‘zining asosiy jamiyati qarzlari yuzasidan 
javobgar bo‘lmaydi. 

---

43 
Sho‘ba xo‘jalik jamiyati o‘z mulkida o‘zining asosiy jamiyati 
(shirkati) ustav fondi (ustav kapitali)dagi ulushga ega bo‘lishga haqli 
emas. Ushbu qismda belgilangan taqiq kuchga kirguniga qadar o‘z asosiy 
jamiyati (shirkati) ustav fondi (ustav kapitali)dagi ulushni olgan sho‘ba 
xo‘jalik jamiyati o‘zining asosiy jamiyati (shirkati) ishtirokchilari yoki 
aksiyadorlari umumiy yig‘ilishida ovoz berishga haqli emas
1
.
Sho‘ba xo‘jalik jamiyati asosiy jamiyatning aybi bilan nochor 
(bankrot) bo‘lib qolgan hollarda asosiy jamiyat sho‘ba xo‘jalik 
jamiyatining qarzlari yuzasidan subsidiar javobgar bo‘ladi. Asosiy jamiyat 
sho‘ba xo‘jalik jamiyatining muayyan harakatlarni amalga oshirish 
oqibatida nochor (bankrot) bo‘lib qolishini oldindan bilib, yuqorida 
aytilgan o‘z huquqlari va (yoki) imkoniyatidan sho‘ba xo‘jalik 
jamiyatining shunday harakatlarni amalga oshirishini ko‘zlab foydalangan 
hollardagina sho‘ba xo‘jalik jamiyatining nochorligi (bankrotligi) asosiy 
jamiyatning aybi bilan yuz bergan deb hisoblanadi. 
Sho‘ba xo‘jalik jamiyati aksiyadorlari asosiy jamiyatdan uning aybi 
bilan sho‘ba xo‘jalik jamiyatiga keltirilgan ziyonni to‘lashni talab qilishga 
haqli. Asosiy jamiyat sho‘ba xo‘jalik jamiyatining muayyan harakatlarni 
amalga oshirish oqibatida ziyon ko‘rishini oldindan bilib, o‘z huquqlari va 
(yoki) imkoniyatidan sho‘ba xo‘jalik jamiyatining shunday harakatlarni 
amalga oshirishini ko‘zlab foydalangan holdagina ziyon asosiy 
jamiyatning aybi bilan keltirilgan deb hisoblanadi. 
Agar jamiyatga qarashli ovoz beruvchi aksiyalarning yigirma foizidan 
ziyodrog‘i boshqa ishtirokchi jamiyatga qarashli bo‘lsa, bu jamiyat