М абив о в беҳамиятро к и ҳ а р ги з
Н яхоҳад д и д р ў и векбахти,
Тав осоии гу зи п а д хевттавро,
З а н у фарэанд би гзорад ба сахти.
(М азмуни:
У ндай беҳам ият ни кўр м а ,
у ҳ е ч қ а ч о н х у ш б а х т л и к ю з и н и к ў р м а й -
д и . У ў з г а в д а с и н и қ у т қ а р и б , хот ин,
б о л а -ч а қ а с и н и ём о н ҳо лд а қ о л д и р а д и .)
Ч о р ш ан б а к у н и бу ж ойд ан отланиб,
Ғозихон қ о ч ган т о қ қ а қ ар аб ж ў н а д и к .
М алўт огзидаги қар о р гоҳ д ан бир ку рўҳ
йўл юриб, бир к ў л ён и га т у ш д и к . Ш у
ерда Д и лов архон келиб, х и зм ат и м д а қол-
ди. Д а в л а т х о н , А л и х о н , И см о ил х о н ва
я н а у л ар н и н г бир қ а н ч а қари ндош -уруғ-
л а р и н и а с и р қ и л и б Б ҳ и р а д а г и М ал ў т
қ ў р ғ о н и г а олиб бориб а с р а ш л а р и учун
К ат т а б е к к а т о п ш и р д и к . Қ о л га н л а р и га
Д и л о в а р х о н н и н г р о з и л и г и б и л а н х у н
баҳоси белгилаб, бировларга битта-бит-
т ад ан бериб ю б о р д и к . Б а ъ з и л а р н и ка-
ф и л л и к к а бериб ю б о р д и л а р , б а ъ з и л а -
р и н и аси р қ и л и б с а қ л а д и л а р . К атта ўз
а си р л а р и н и олиб к етд и . Д ав л а тх о н эса
С ултонпурга етган ид а вафот этди.
М а л ў т қ ў р ғ о н и н и М у ҳ а м м а д А л и
ж а н г - ж а н г зи м м ас и га то п ш и р д и к . Ўз та-
р аф и д ан
а к а с и А р ғу н н и бир неча йи-
ги тл ар и билан у ерда қ о л д и р д и . Ҳ азора
ва афғон й и ги т л а р и д а н ҳам и к к и юз эл-
л и к к а я қ и н и қў р ғ о н г а к ў м а к учун та-
й и н л ан ди .
Х о ж а К алон бир нечта т у яга Ғазни
ш ар о б л ар и д ан ортган эди. Х о ж а Калон
м аск а н и қўрғон б илан ўрду ў р таси нин г
у сти д аги бир т е п а л и к д а ж о й л а ш г а н д и .
Ў ш а ерда суҳбат у ю ш ти р и л и б , б а ъ з и л а р
ш ароб, б а ъ з и л а р а р а қ ич д и л ар , аж и б бир
суҳбат бўлди.
У ердан жўнаб, Малўт я қ и н и д а г и бир
тоғ этагидаги паст тепалар дан ош иб Дун-
га к е л д и к . Ҳ и н д у с т о н л и к л а р т и л и д а
ж у л г а , я ъ н и ўтлоқ — яйл о вни „дун“ дей-
д и л а р . Ҳ и н д у с т о н д а ги о қ а р су в л ар д ан
бири м ана ш у дундадир. Д ун нин г атро-
ф ида ж у д а кўп қ и ш л о қ л а р ж о й л а ш га н .
Б у Ж а с в а л ви ло яти бўлиб, Диловархон
бу ердаги л ар га тога бўлади. Дун — аж и б
бир я й л о в . А н ҳ о р н и н г атр оф л ар и май-
сазор, баъ зи ж о й л а р г а ш о ли эки ш и бди .
Д у н н и н г ўртасидан уч-тўрт тегирмон сув
оқиб ўтади.
Я й л о в н и н г к ен гл и г и бир-
и к к и к у р ў ҳ , баъзи ерлари уч ку р ў ҳ ҳам
к ел ад и . Тоглари т е п а л и к к а ў х ш аш ки-
ч и к - к и ч и к то ғл ар д и р , қ и ш л о қ л а р и ш у
тоғлар этаги да ж о й л а ш г а н . Қ и ш л о қ л а р
б ў л м а г а н ж о й л а р д а то вус ва м а й м у н
ан ч аги н а . Уй товуғига ў х ш а ш то вуқлар
ҳам к ў п д и р . Худди т о ву қ н и н г ўзи, фа-
қ ат у л ар н и н г к ў п ч и л и г и бир рангда.
Ғозихон ҳ а қ и д а бирор ердан иш онч-
л и хабар ч и қ м а га ч , Ту р д и ка билан Би-
р и й м Д эв М а л и ҳ а с г а Ғ о з и х о н қ а е р д а
бўлса ҳам , қан д а й қ и л и б бўлмасин, қўл-
га о л и ш л а р и н и буюрдим.
Б у Дун атроф идаги к и ч и к тогларга
ж у д а я х ш и и стеҳком ли қ а л ъ а л а р туш-
г а н . Ш а р қ и - ш и м о л т а р а ф и д а 7 0 —80
қ ар и б ал ан д л и кд а ги ерга — т и к қоя ус-
т и г а
К о т л а д еган қ а л ъ а ж о й л а ш г а н .
У нин г кат т а дарвозаси ет т и -сак к и з қ а р и
б ал ан д л и к д а ж о й л а ш г а н , к ў т а р м а кўп-
р и к туш а д и ган ж о й н и н г кен гл и ги ўн-ўн
и к к и қ а р и . И к к и узун ёғочни к ў п р и к
қ и л и ш и б д и . От ва п одаларн и ўш а ердан
ҳайдаб олиб ўтадилар.
Ғози хонн инг бу тогли ҳудуддаги мус-
т а ҳ к а м қ ў р го н л а р и д ан бири ш у Котла-
дир. Б у ерда у н и н г о д ам л ар и ҳ ам бор
э к а н . Ҳ у ж у м ч и л а р у ер га етиб бориб,
ж а н г бошлаб юбордилар. У лар я қ и н л а-
ш иб қ о л г а н д и л а р . Кеч к и р г а ч , қў р ғо н
и ч и д аг и л ар ш унд ай м у стаҳ кам қўргон-
ни таш л а б қо ч ди л ар.
Бу Дун атроф л ар ид а я н а бир мустаҳ-
к ам қўргон Гангўта қў р ғон и д и р . У нинг
атрофи ҳам х а т а р л и йў л л ар д ан иборат,
л е к и н у н ч а м у с т а ҳ к а м эмас. О лам х о н
м ан а ш у Гангўта қ ўрғон ига я ш и р и н г а н
эди, бу ҳ ақ д а бурун эслагандик.
Ғ о зи х о нн инг устига илгор (олдинда
ю р у вч и а с к а р л а р ) ж ў н а т г а н д а н к е й и н
www.ziyouz.com kutubxonasi
196
Do'stlaringiz bilan baham: |