Халцаро бобур фонди

Ҳ ар н е к у бадеки дар шумораст,
То д а р в и га р и салоҳи кораст.
(Мазмуни: 
Ҳ а р бир яхш и -ё м о н ли к н и му-
ло ҳ я зя ц и л и б кўрсанг, ҳаёт у ч у н х а й р л и иш -
ларга сабаб бўлади.)
Х уфтон пайти, Я к к а Ў лангга келиб 
т у ш д и к . Я к к а Ў ланг эли биз келиб туш- 
ган д аёқ хабар топд ил ар . И ссиқ у й л ар , 
семиз қ у й л ар , отга ўт ва пичан бениҳоя, 
ўт ё қ м о қ қ а ўтин ва тезак беҳад ҳисоб- 
сиз эди. Ў ш ан д ай совуқ на қордан қути- 
либ, бундай кен г ва иссиқ уйлар топмоқ, 
ундай м а ш а қ қ а т ва балодан халос бўлиб, 
бунча кўп нон ва семиз қ ў й л а р топмоқ 
бир ҳ у з у р д и р к и м , буни бундай матпақ- 
қ а т л а р н и к ў р ган л ар билади, ш унд ай бир 
ф а р о ғ а т д и р к и , буни ў ш а н д а й балолар- 
ни бош дан к е ч и р г а н л а р ф аҳ м қ и л а д и . 
Х о ти р ж ам ва к ў н г и л тинч ҳолда бир кун 
Я к к а У л а н гд а т у р д и к . Я к к а Ў лан гд ан
к ўчиб, и к к и йиғоч йўл юриб тў х тад ик. 
Эртаси р ам азо н ҳ а й и т и булди. Бомиён 
билан юриб, Ш ибарту довонидан ошиб, 
Ж а н г а л а к к а етм ай т у ш и л д и . Т у р к м ан
ҳ а з о р а с и к ў ч л а р и на м о л л а р и б и л а н
й ў л и м и з н и н г у стидаёқ қ и ш л а г а н экан. 
Б и з д а н асл о х а б а р л а р и й ў қ . Э р талаб
к ўчиб к е л и ш д а буларни нг оғил ва капа- 
л а р и о р а с и га к е л и б т у ш д и к . И к к и - у ч
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

150
БОБУРНОМА
бўлак огил талон-торож қ и л и н д и . Ўзга- 
л ар и уй ва рузғорини таш лаб, бола-ча- 
қ а с и н и олиб т о қ қ а ч ек и н д и . И лг ар и д ан , 
бир неча ҳазора л а ш к а р э л и н и н г олди- 
ни бир тоғ й ў л и н и н г тор ж о й и д а тўсиб, 
ўқ отиш иб од ам ларни ўтгани қ ў й м а я п
ти, деган хабар к елди. Б у хабар к елгач, 
и л д ам ю рдим , бориб к ў р сам , бир неча 
ҳазора тў сиқ орасидан эмас, бир тоғ тум- 
ш у ғи д ан келиб б ам исоли ботир йигит- 
л ар д ек ў қ отм оқдалар.
Ш еъ р :
Қаросин ёғийнинг курубтурлар,
Дангу ҳайрон боқиб турубтурлар.
Мен етиб тез ул сари юрудум,
Юру-юру деб илгари юрудим.
Ғаразим элни тез қилмоқ эди,
Ёғий бирла ситез қилмоқ яди.
Тез этиб элни тортим ўзни,
Ҳеч ким ҳам эшитмади сўзни,
Йўқ эди жибаву кежиму яроқ,
Менда бор эди нек ўқу садоқ.
Турдум эрса тамом эл турди,
Ёғий гўё буларни ўлтурди,
Сен навкарким қилурсен онинг учун, 
Яроги бир маҳалда жонинг учун. 
Йўқки навкар туруб беги юругай, 
Навкар осудаву беги чуругай. 
Навкареким, бу таврдур, не осиқ,
Не ишингга ярар, не ошқа қотиқ,
Охир от солдим илгари юрудум, 
Сурубон тоғқа юққори юрудум,
Мени кўруб юруди эл доги,
Қолди элдин кейинга қўрқоги.
Етибон тез тоққа тормоштук,
Ўқиға боқмайин юруб оштук.
Гаҳи оттин тушуб, гаҳи отлиқ,
Юрубон илгарига журъатлиқ.
Ёгий ҳам тоғдин ўқ қўяр эди,
Зўр кўргач солиб юрий берди,
Тоққа чиқтук ҳазорани қовлаб,
Қиру қўлда кийик киби овлаб. 
Юруғонни кийикдек отқуладук, 
Талабон молу қўйини бўладук. 
Қирибон туркман ҳазорасини,
Айладук банд киши-қорасини.
Эр атоглиқни дастгир эттук,
Аҳлу авлодини асир эттук.
Ҳ азо р а м олид ан мен ҳам бир қисм 
қ ў й йи ғд им . Ё р ак тағо й и га топш ири б, 
ўзим ил гар и ўтиб, қ и р л а р у қ ў л л а р би- 
лан юриб, ҳ а з о р а л а р н и н г от ва қў йл а- 
р ин и суриб, Тем урбек л ан г ар и га келти-
риб т у ш д и к . Т у р к м ан ҳ азо р ас и н и н г ўн 
ТЎРТ ЎН беш қ а й с а р ва й ўлтўсар каттал а- 
ридан қ ў л га т у ш ган д и . Х аёл и м д а бу эди- 
к и , т уш ган ю ртда у л ар н и турли азоб ва 
уқ у б ат билан ў л д и р а й л и к к и , токи бар- 
ча й у л т ў с а р ва қ а й с а р л а р учун ибрат 
бўлсин. Йўлда уларга Қосимбек йўлиқиб, 
бемаврид раҳм қ ил и б, қўйиб юборипти.