O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti “moliya” kafedrasi

7-jadval 
2018 va 2019-yillarning 31-dekabr holatiga “XYZ”  korxonasining 
balansi 
(mln. so‘mda) 
Aktivlar 
2018 
2019 
O‘zgarish 
Aylanma (joriy) aktivlar 
Pul mablag‘lari va bozor (qisqa muddatli)
qimmatli qog‘ozlari
100,0
120,0
20,0
Debitorlik qarzlari 
50,0
60,0
10,0
Tovar-moddiy zaxiralar 
150,0
180,0
30,0
300,0__360,0__60,0'>Jami aylanma aktivlar 
300,0
360,0
60,0
Asosiy vositalar 
400,0
490,0
90,0
Hisoblangan eskirish 
100,0
130,0
30,0
Asosiy vositalarning qoldiq qiymati
300,0
360,0
60,0
Jami aktivlar 
600,0
720,0
120,0
Majburiyatlar va xususiy kapital 

---

414 
Kreditorlik qarzlari
60,0
72,0
12,0
Banklarning qisqa muddatli kreditlari 
90,0
184,6
94,6
Jami qisqa muddatli majburiyatlar 
150,0
256,6
106,6
Uzoq muddatli majburiyatlar (to‘lash muddati 
2022-yilga belgilangan 8%li obligatsiyalar)
150,0
150,0
0,0
Taqsimlanmagan daromad
100,0
113,4
13,4
Kapitalning to‘langan qismi
200,0
200,0
0,0
Aksiyadorlik kapitali (muomaladagi 1 mln. 
aksiya)
300,0
313,4
13,4
Jami majburiyatlar
600,0
720,0
120,0
Ma’lumot uchun: 
Oddiy aksiyalarning bozor 
kursi, so‘mda 
200,0 
187,2
-12,8
Balansning birinchi qismida firma aktivlari, uning joriy aktivlaridan boshlab 
balansning qolgan barcha moddalari, ya’ni korxonaning pul mablag‘lari va 
balansning yil davomida pulga aylantirish mo‘ljallangan boshqa moddalari 
summasi sanab o‘tilgan. Bizning misolda korxona pullari va qisqa muddatli
qimmatli qog‘ozlari 100,0 mln. so‘mga baholangan. Boshqa aylanma aktivlar 
debitorlik qarzlari 50,0 mln. so‘mdan (ya’ni, “XYZ”
 
mahsuloti xaridorlari 
korxonaga to‘lashi kerak bo‘lgan mablag‘lar) hamda 150,0 mln. so‘mlik tovar-
moddiy boyliklardan iborat mablag‘lardan tashkil topgan. Tovar-moddiy 
boyliklar zaxirasi ko‘rsatkichi, o‘z navbatida, xom ashyo, tugatilmagan ishlab 
chiqarish va tayyor mahsulotlar qiymati (bahosi)ni o‘z ichiga oladi. 
Keyingi o‘rinda aylanma bo‘lmagan aktivlar, ya’ni korxonaning asosiy 
vositalari keladi. Bu guruhga, shuningdek, yer, zavod binolari va asbob-
uskunalari kabi modda (qism)lar kiradi
114
. Biz tahlil qilayotgan balansga ko‘ra 
bino va asbob-uskunalarning amortizatsiyani chegirib tashlagandagi qiymati 
300,0 mln. so‘mni tashkil etadi. Shunday qilib, korxonaning jami aktivlari 600,0 
mln. so‘mga teng. 
Bundan keyin balansda “XYZ”