Dilnavoz Yusupova

mutaqoribi musammani mahzuf 
(ruknlari 
va taqti‘i: fauvlun fauvlun fauvlun faul V – – / V – – / V – – / V – ) vaznida yozilgan.
Navoiy o‗z beshligi kitobxonlar tomonidan qanday baholanishini bilish uchun ustozi 
Abdurahmon Jomiyning huzuriga boradi va unga «Xamsa»ni taqdim etadi. Jomiy asarni 
birma-bir varaqlab, shoirga lutf bilan munosabatda bo‗ladi va bir qo‗lini shoirning 
yelkasiga qo‗yadi. Ustoz va pir Jomiyning qo‗li yelkasiga tekkach, shoir bir lahza hushini 
yo‗qotadi va taxayyul olamiga g‗arq bo‗ladi: Navoiy ajoyib bir gulistonda sayr qilib yurib 

---

244 
bir guruh suhbatdoshlarni ko‗rib qoladi. Ulardan biri shoir tomonga kelib o‗zini fors-tojik 
shoiri Hasan Dehlaviy deb tanishtiradi va davradagilar shoirni ko‗rmoqchi ekanligini 
aytadi. Navoiy hayajon bilan davra ahliga yaqinlashadi. Hasan Dehlaviy davradagilarni 
Navoiyga tanishtiradi. O‗rtada Nizomiy Ganjaviy, uning ikki yonida Xusrav Dehlaviy va 
Abdurahmon Jomiy, ularning atrofida o‗tirganlar esa Firdavsiy, Unsuriy, Sa‘diy, Sanoiy, 
Xoqoniy va Anvariylar edi.
Davradagilar Navoiyni ko‗rishlari bilan o‗rinlaridan turadilar. Uning bir qo‗lidan 
Xusrav Dehlaviy, ikkinchi qo‗lidan Abdurahmon Jomiy tutib Nizomiyning yoniga 
o‗tqizadilar. Navoiy Nizomiyga ta‘zim bajo keltirib, uning yoniga o‗tiradi. Nizomiy 
Navoiyning «Xamsa»siga yuksak baho beradi va Jomiydan shoir haqqiga duo o‗qishini 
so‗raydi...
Shu onda Navoiy taxayyul olamidan qaytib qarasa, Jomiy qo‗lini uning yelkasidan 
olgan va unga qarab turgan ekan. Jomiy Navoiyni ulug‗ muddaoga yetishganligi bilan 
qutlab, Tangriga shukrona keltirishga chorlaydi. Nihoyat, Allohdan madad so‗rab, ilohiy 
jumla bilan ibtido topgan «Xamsa» buyuk Yaratganga shukronalik bilan yakun topadi.
 
11.9. 
«
Lison ut-tayr