O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta ′ lim vazirligi

Marganets 

---

275 
 
Marganets har bir hujayraning shakllanishi va rivojlanishi uchun 
kerak, yana u temir, mis unsurlarining yaxshi o‘zlashtirilishini 
ta'minlaydi. B
1 
vitaminining ham faoliyati marganetsga bog‘liq, u 
tanada kam bo‘lsa, bu vitamin hyech bir ta'sir kuchiga ega bo‘lmaydi. 
Marganets ko‘pgina zaharli moddalarni zararsizlantirish xususiyatiga 
ega. Shuning uchun ham ovqatdan zaharlanish holatlari bo‘lganida 
me'daichak yuvilgandan keyin marganetsning kaliyli tuzidan 
tayyorlangan kuchsiz eritmasini ichish tavsiya qilinadi.
21-jadval
Ba'zi bir oziq-ovqat mahsulotlari tarkibida marganets miqdori 
(100 g da mkg) 
Oziqovqatlar 
Marganets
Oziqovqatlar 
Marganets
Qora non 
Bug‘doy non 
Grechka 
yormasi 
Makaronlar 
Loviya 
No‘xat 
Kartoshka 
Malina 
Mol buyragi 
Tuxum 
Sabzi
1460 
1165 
1460 
406 
1390 
1270 
243 
930 
164 
78 
269 
Karam 
Lavlagi 
Sarimsoq 
Pomidor 
Shivit 
Shovul 
Petrushka
Mol jigari 
Mol go‘shti 
Baliq 
240 
638 
370 
137 
810 
980 
627 
345 
67 
62 

---

276 
Marganetsga bo‘lgan kecha-kunduzlik ehtiyoj 5-7 mg atrofida 
bo‘lib, u ko‘p uchraydigan mahsulotlarga qora non, bug‘doy non, 
grechka yormasi va boshqalar kiradi. 20-jadvalda ayrim oziqovqat 
mahsulotlarida uchraydigan marganets miqdori haqida ma'lumot 
keltirilgan.
Yuqorida biz ko‘rib o‘tgan ma'danli moddalardan tashqari 
yana shundaylari ham borki ular zaharli bo‘lib, vujudga zahar sifatida 
ta'sir qiladi. Ular havo, suv va oziqovqatlar mahsulotlari tarkibida turli 
yo‘llar bilan (zavod va fabrikalar, transport vositalaridan ajraladigan 
chiqindilar va b) orqali kirib qoladi va shu bois nafas olish, suv ichish va 
ovqatlanish jarayonida tanamizga singadi. Kadmiy, qalay, simob ana 
shular jumlasiga kiradi.