Qarshi davlat universiteti «qiyosiy pedagogika»

Qiyosiy pedagogikada metodologik yondashuvlar.
Bir o’quv kursi 
doirasida dunyoning barcha davlatlaridagi ta’lim tizimi to’g’risida barcha 
axborotlarni o’rganib taqqoslab bo’lmaydi. Chunki 2012 yilda mustaqil statusga 
ega bo’lgan 257 mamlakat ro’yxatga olingan. Shu bilan bir qatorda dunyoda 
o’zining aniq statusiga ega bo’lmagan davlatlar ham bor (Abxaziya). Shunga 
qaramasdan, hududiy jihatdan shuningdek, madaniyati va ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlanishi jihatdan bir xil yoki bir-biriga yaqin bo’lgan davlatlarning ta’lim 
tizimini umumlashtirgan holatda o’rganish mumkin. Ana shunday murakkab 

---

vazifani bajarish uchun turli metodologik yondashuvlarni birgalikda qo’llash talab 
etiladi. Qiyosiy pedagogika sohasidagi tadqiqotlar uchun 
ambivalentli, kompleks, 
insonparvar, tarixiy, madaniy, etnopsixologik, aksiologik 
kabi metologik 
yondashuvlar alohida ahamiyat kasb etadi. 
Ambivalentli yondashuv 
u yoki bu hodisaning rivojlanish jarayonidagi 
ziddiyatli tendensiyalarni tadqiq qilishda qo’llaniladi; qiyosiy pedagogika 
muammolarini muayyan mamlakatdagi ta’lim taraqqiyotining xususiyati va o’ziga 
xosligi o’rtasidagi ziddiyatlarni hisobga olgan holda hal etish imkonini beradi. Bu 
yondashuv shuningdek, ko’pgina davlatlarga xos bo’lgan ta’lim taraqqiyotidagi 
inqirozli 
hodisalarni 
tahlil
qilishda ham qo’llaniladi.
Kompleks yondashuv
zamonaviy ta’limning ko’proq ahamiyatga ega 
bo’lgan komponentlarini (masalan: ta’lim mazmuni, metodlari, ta’limni tashkil 
etish shakllari, tarbiya qadriyatlari, ta’limni asosiy bosqichlari yoki darajalar 
sh.k.)ni ajratish va tahlil etish ahamiyatli sanaladi. Ushbu yondashuvni qo’llash 
orqali turli ta’lim tizimlarini u yoki bu asosini o’zaro taqqoslash mumkin bo’ladi. 
Turli ta’lim tizimlarini taqqoslash uchun zamonaviy ta’lim tarkibiy tuzilmasiga 
kiruvchi ta’lim va tarbiya maqsadi (bu ta’lim tizimi g’oyasi to’g’risida tasavvur 
hosil qiladi) muhim ahamiyatga ega.