Mavzu: Olmon tilidagi gaplarda ikkinchi darajali bo’laklar

modallikdir.
Hozirgi nemis tilida gapdagi modallikning ikki turi bor: 
1.
 
Fikrning aniqligini anglatuvchi modallik 
(Modalität der Wirklichkeit).
Modallikning bu 
turi gapda bayon etilgan fikrning real (aniq) ligini tasdiqlash yoki inkor etishda qo‟llanadi: 
Sein 
Gesicht wird schwarz von dem Schatten. Mir gefiel das gar nicht. 
(A.Seghers)
. 
2.
 
Fikrning noaniq ekanligini anglatuvchi modallik 
(Modalität der
Nichtwirklichkeit).
Bunday modallik bilan bayon qilingan fikr shunha, gumon, taxmin, real (amalga oshadigan) yoki 
noreal (amalga oshmaydigan) ma‟noni ifoda etish zarur bo‟lganida qo‟llanadi: 
Sie hätte 
wahrscheinlich Crisanta bald
ausquartiert. Sie ware mit ihm in den Krieg marschiert, in 
Demonstrationen, in Prozessionen. 
(A.Seghers)
. 
Hozirgi o‟zbek tilida ham gapdagi modallikning ikki turi bor: 
1.
 
Fikrning aniqligini bildiruvchi modallik. 
Modallikning bu turi gapdagi fikrning voqelikka, real holatga bo‟lgan munosabatni, 
so‟zlovchining shu jihatdan sub‟yektiv munosabatini modallik (reallik) bilan, zamon va shaxs 
bilan bog‟laydi. 
Masalan:
Biz planni bajardik
gapida shu gapdan anglashilgan fikrning 
voqelikka mos kelishini ifodalaydi – so‟zlovchi bu faktni real deb biladi (modallik), bu narsa 
zamon (o‟tgan zamon) va shaxs (birinchi shaxs) kategoriyalarini ham o'z ichiga olgan. 
2.
 
Fikrning noaniq ekanligini anglatuvchi modallik. 

---

10 
Bunda modallik gap mundarijasining voqelikka bo‟lgan munosabatida aytilayotgan fikrning 
noreal holatga tegishli ekanligini ifoda etadi.