Microsoft Word safety(eng, rus, uz). doc

 

---

16 
I. KIRISH
Ushbu dasturda «Hayot faoliyat xavfsizligi. 
Ekologiya» fanining mazmuni, predmeti va metodi, 
uning mohiyati, maqsadi va vazifalari, insonning 
yashash muxiti (ishlab chiqarish, maishiy, shahar, 
tabiat) bilan xavfsiz muloqotda bo'lish, favqulotda 
vaziyatlarning salbiy omillaridan himoyalanish 
masalalari kabi mavzular uzviylik va uzluksizlik 
nuqtai-nazaridan mantiqiy ketma-ketlikda o'z aksini 
topgan. Bu fanni o'rganish orqali mutaxassis kasbiy 
faoliyati davomida xavfsizlik va himoyalanish chora-
tadbirlarini to'liq o'zlashtiradi. Bu talablarga to'liq 
rioya qilish insonlarning ish qobiliyatini va 
sog'liklarini to'liq saqlashi va ekstremal vaziyatdan 
chiqa olishga tayyorgarligini oshiradi. Hayot faoliyati 
xavfsizligi.
Ekologiya» fanining asosiy maqsadi insonning 
barcha ko'rinishdagi faoliyati davrida yuzaga 
keladigan xavfli omillar, ularning kelib chiqish 
sabablari va bartaraf etish yo'llarini puxta o'rgatish 

---

17 
orqali talabalarda hayotiy faoliyat xavfsizlignini 
ta'minlashga qaratilgan kasbiy hamda ijodiy-ilmiy 
kompetentlikni shakllantirish va rivojlantirishdan 
iboratdir.
Fanning vazifasi ishlab chiqarishda xavfsiz va 
sog'lom ish sharoitlarini yaratish, favqulodda 
vaziyatlarda hayot faoliyat xavfsizligini ta'minlash, 
inson va tabiat o'rtasidagi munosabatlar, texnika 
ta'sirida o'zgargan atrof-muhitning inson sog'ligiga 
salbiy ta'siri hamda eng muhim ekologik omillar va 
ular o'rtasidagi bog'liklar to'g'risida nazariy bilim 
berish va amaliy kunikmalar hosil qilishdan iborat. 
«Hayot faoliyat xavfsizligi. Ekologiya» fanini 
o'zlashtirish jarayonida bakalavr:
- 
hayot 
faoliyati 
xavfsizligining 
asosiy 
nazariyasini, «inson va uning yashash muhiti» 
tizimini;
- hayot faoliyati xavfsizliginiig o'ziga xos 
qonuniyatlarini, texnik me'yorlarini joriy qila olishni;
- insonning fiziologiyasini bilgan xolda mehnat 
sharoitlarni to'g'ri tashkil qilishni;

---

18 
- jarohatga olib keluvchi zararli va xavfli 
omillarni keltirib chiqaruvchi vaziyatlarni aniqlash va 
chora-tadbirlar ishlab chiqishni;
- favqulotda vaziyatlar sharoitida jarohatlovchi, 
zararli va xavfli omillarni aniqlay olish;
- texnik vositalar va texnologik jarayonlarning 
xavfsizligini 
ekologik 
zararsizligini 
va 
mustaxkamligini oshirish manbalari va usullarini; 
- 
ekologiya 
va 
insoniyatning 
o'zaro 
munosabatlarini, ekologik xalqaro munosabatlarni, 
ekologiya sohasidagi qonunchilikni;
- ishlab chiqarish ob'ektlarining barqaror va 
xavfsiz ishlatish usullarini va texnik tizimlarining 
favqulodda vaziyatlardagi xavfsizligini tadqiq qilishni 
bilishi kerak;
- uskunalarning ko'rsatkichlarini va salbiy ta'sir 
qilish darajasini me'yoriy talablarga mos kelishini 
nazorat qilish;
- jarohatlanishga olib keluvchi holatlarda himoya 
vositalaridan samarali foydalana bilish;

---

19 
- ishlab chiqarish faoliyatida tozalikni ta'minlash 
va xavfsizlikni oshirish tadbirlarini ishlab chiqish;
- xodimlar va aholini favqulotda vaziyatlar 
sharoitida himoyalash tadbirlarini rejalashtirish;
- zarur bo'lganda favqulodda vaziyat oqibatlarini 
tugatish va qutqarish ishlarida amaliy ishtirok etish;
- elektr tokidan yoki boshqa jarohatlardan 
zararlanganlarga 
birinchi 
yordam 
ko'rsatish 
ko'nikmalariga ega bo'lishi kerak.
- fanni o'rgatish natijasida talaba hayot faoliyati 
xavfsizligi va ekologik talablariga javob beruvchi 
shart-sharoitlarni aniqlash va zaruriy hisoblash 
ishlarini amalga oshirish malakalariga ega bo'lishi 
kerak. 

---

20