Ijtimoiy reablitatsiya

3. 
G 'am qayg 'udan fo rig ' bo 'lish treningi
Mazkur trening ikki bosqichdan tashqil topgan bo'lib, birinchi bosqichi 
yo'qotish xissini anio'lashga xizmat qilsa, ikkinchi bosqichi esa hayotda yangi 
yo'nalishlami izlab topishga va ulami reorentasiyalashga qaratilgan.
1-bosqich. Xatlar bilan ishlash
Xatlar bilan ishlash treningi yo'qotish xissini davolashda yaxshi samara 
beradi. Treningda xatlar bilan ishlash ulami pochta orqali jo'natish uchun emas 
balki qiyin vaziyatlarda g'am qayg'udan forig' bo'lish maqsadida foydalaniladi.
Psixologik jihatdan yordam berishda xatlar bilan ishlash eng samarali usul 
hisoblanadi. Xatlar turli xil salbiy his tuyg'ulardan qutulishga yordam beradi. 
Avvaliga noaniq, qiyin, ko'ringan xatlar bilan ishlashda tushunarli va yengilroq 
ko'rina boshlaydi. X atlar qo'rquvni turli xil yoqimsiz his tuyg'ulami yo'qotib 
hayotga boshqacha ko'z bilan qarashga yordam beradi. Xatlar bilan ishlash maxsus 
qoidalarga tayangan holda ko'pchilik kishilarga his tuyg'ularini anglab olishda va 
o'zida qarshilik kuchini yuzaga keltirishda yaqindan yordam beruvchi usul 
hisoblanadi. Bu treninga kirishishdan oldin ishtirokchi voqea hodisalarni tasavvur 
qila olishi va relaksasiya bilimlaridan xabardor bo'lishi kerak. Maslaxatchi har bir 
xatni to'zishda ishtirokchidan ko'zini yumishini va o'zini xotirjam his qilishini 
iltimos qiladi, so'ngra bir necha soniya pao'za qilib eshitgan narsalam i 
ishtirokchilar ko'z oldilariga keltirishlari uchun vaqt beradi. M azkur treningni 
o'tkazishda quyidagi 
mashqlardan foydalanish mumkin. Ushbu mashqlar 
Kovalyov va F opellam ing ilmiy ishlari asosida tuzilgan.
1-m ashq: F orig' qiluvchixatlar
97

---

Agar siz biron-bir yaqin kishingiz bilan xafalashib qolgan bo'lsangiz va u 
uzoq yo'lga ketgan yoki dunyodan ko'z yum gan bo'lsa, siz esa o'zingizni aybdor 
his qilsangiz u holda u nga dialog tarzida jo'natilmaydigan xat yozishingiz kerak.
B irinchi x atni yozishda o'z xis-tuyg'ularingizni, 
xavotirlaringizni 
o'zingizni aybdor his qilayotganingizni yozishingiz mumkin. Shu bilan bir qatorda 
unga savollar bilan m urojaat ham qilishingiz mumkin.
Ikkinchi xatda yo'q otgan kishingiz tomonidan eshitishni xoxlamagan yoki 
eshitishdan qo'rqqan javobni yozishingiz lozim.
U chinchi xat esa siz uchun eng muhimidir, sababi bu bosqichda siz yengillik 
his qilasiz. Buning uchun siz va u kishining qilgan xatosidan afsuslanayotganini 
tasavvur qilishingiz lozim. Shu yo'sinda siz u kishi bilan ko'nglingiz taskin 
topguncha dildan gaplashishingiz mumkin. Shu bilan unga to'rtinchi xatni u kishi 
tom onidan yozasiz x atda uning sizga nisbatan pozitiv munosabatini va ijobiy 
javobini aks ettirasiz. So'ng u bilan samimiy xayrlashasiz.