Зиёвуддин Раҳим 2 бисмиллаҳир роҳМАНир роҳийм!

“Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам ҳузурларида шумланиш 
зикр қилинди. Шунда у зот: “Унинг энг яхшиси фолдир. 
(Шумланиш)
мусулмон бандани 
(бирон 
ишни қилишдан)
тўсмайди. Агар биронтангиз ўзи ёқтирмайдиган нарсани кўрса, “Аллоҳумма лаа 
яътий бил ҳасанаати иллаа ант, ва лаа ядфаъус саййиъаати иллаа ант, ва лаа ҳавла ва лаа қуввата 
иллаа бик”, десин!” деб айтдилар”
(Абу Довуд ва Байҳақий ривояти. Ривоят санади ҳасан лиғайриҳ).
Ривоятда келган дуо маъноси: “Ё Аллоҳ! Яхшиликларни фақат Ўзинг келтирасан, ёмонликларни 
фақат Ўзинг даф этасан. Сендан ўзгада куч-қувват йўқ!” 
Ривоятда “Унинг яхшиси фолдир”, деганда нима назарда тутилмоқда? 
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам шумланишдан қайтарганлар, яхши фолга, яъни яхши 
гумон қилишга чақирганлар. Бир ҳадиси шарифда: “Менга яхши фол – чиройли сўз ёқади”, деб марҳамат 
қилинган. Демак, яхши фол воқеа-ҳодисаларни яхшиликка йўйишдир. 
َو
وٍرْمَع ِنْب ِللها ِدْبَع ْنَع
َر
ِض
َي 
ُللها
َع ْن
ُه 
ُلوُسَر َلاَق :َلاَق
ِللها
ىَّلَص
ُللها
ِهْيَلَع
لا ُهْتَّدَر ْنَم :َمَّلَسَو
ْدَقَ ف ٍةَجاَح ْنِم ُةَرَ ي ط
اوُلاَق َكَرْشَأ
: 
َلوُقَ ي ْنَأ :َلاَق َكِلَذ ُةَراَّفَك اَم ِللها َلوُسَر اَي
َحَأ
:ْمُهُد
َّللا
َلا َّمُه
َّلاِإ َرْ يَخ
َلاَو َكُرْ يَخ
َط
َّلاِإ َرْ ي
َلاَو َكُرْ يَط
َكُرْ يَغ َهَلِإ
.
ُهاَوَر
. نَسَح ُهُدَنَسَو ِناَرَ بَّطلاَو ُدَْحَْأ
Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинишича,
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва 
саллам: “Шумланиш кимни бирон ҳожатдан 
(яъни, ишни бажаришдан)
қайтарса, 
(ўша одам)
ширк 
келтирибди!” дедилар. Шунда одамлар: “Эй Расулуллоҳ! Бунинг каффорати нима?” деб сўрашди.