Umurtqalilar zoologiyasi

Tirik kaltakesakni jonsizlantirib, yorib, ichki tuzil- 
ishini o'rganish. 
1. Kaltakesakni ichiga mum quyilgan vannachaga qomini 
yuqoriga qilib (chalqanchasiga) yotqizilgandan so'ng, oyoqlarini 
to'g'nog'ich ninalar (bulavka) bilan vanna tubiga qadang. 
2. Kloaka teshigidan to engak ostigacha terisini qaychi bi- 
lan bo'yiga kesib chiqing. 
3. Oldingi va orqa oyoqlariga yaqin joyda terini ko'ndalang 
kesib, hosil bo'lgan teri parchalarini vanna tubiga qadang. 
4. Teri qay tartibda kesilgan bo'lsa, qorinning muskul de- 
vorini ham xuddi shu tariqa bo'yiga va ko'ndalangiga kesing 
(kesish vaqtida ichki organlar shikastlanmasin). 
5. Qorinning muskul devorini bo'yiga kesish vaqtida chanoq 
va yelka kamarlarini ham kesib, ikkiga ajrating. 
6. Kesilgan muskul parchalarini ham teri singari vanna 
tubiga ninalar bilan qadang. 
7. Kaltakesakning ichki organlari umumiy tuzilishi bilan 
tanishing va ayni bir vaqtda uning ichki bo'shliq devorini qop- 
lagan qora pigmentlashgan qorin pardasiga e’tibor bering. 

---

www.ziyouz.com kutubxonasi 
8. Ichak ostidagi organlarni ko'rish uchun ichakni sekin- 
asta kaltakesak yon tomoniga surib qo'ying (bu ishni bajarish- 
da ichakni kesib yubormaslikka va ichakni ushlab turgan ichak 
tutgichning uzilib ketmasligiga harakat qiling). 
9. Yurak oldi xaltasidan yurakni ajratish uchun xaltacha 
devorini pinset bilan ushlab, qaychida kesiladi. 
10. Umurtqa pog'onasidan bosh skeletini ajratib olib, qay- 
chining bir uchini yon tomonidan ensa chuqurchasiga kiritib, 
bosh skeletining yon devori bo'ylab ko'zga qarab kesib bo- 
ring. Ikkinchi tomonini ham shunday kesing. So'ngra pinset 
bilan bosh skeletining qopqog'ini ajratib oling. Qaychi bilan 
qobiqlarini qirqib oUb tashlang, preparatni suvga solib, miya 
bo'limlarini toping. 
Endi ma’lum tartibda navbatma- navbat har bir ichki organ- 
ning tuzilishi bilan tanishib chiqing.