Umurtqalilar zoologiyasi

13-mashg‘ulot. SUDRALIB 
YURUVCHILAR SKELETI 
Ob’ektning sistematik holati 
Tip. 
Xordalilar — Chordata 
Kenja tip.
Umurtqalilar
- 
Vertebrata yoki 
Bosh skeletlilai 
- Craniata 
Katta sinf.
To‘rt oyoqlilar 
- 
Tetrapoda 
Sinf. 
Sudralib yuruvchilar — Reptilia 
Turkum. 
Tangachalilar — Squamata 
Kenja turkum. 
Kaltakesaklar — Sauria (Lacertilia) 
Vakil. 
Ildam kaltakesak - Lacerta agilis L. 
Kerakli m ate riallar va jiho zla r : kaltakesak, ilo n va 
toshbaqaning montaj qilingan skeletlari; kaltakesak tanasining 
turli bo'limlari umurtqalari, oldingi va orqa oyoqlari hamda 
kamarlari skeletlari; bosh skeleti, preparoval ninalar. Kaltake- sak, 
ilon va toshbaqaning skeletlari, tanasining turli qismidagi 
umurtqalari, bosh skeleti, oyoq skeletlari va kamarlari aks 
ettirilgan jadvallar. 
M ashg'ulot ning maqsadi: ildam kaltakesak m isolida 
sudra- lib yuruvchilar sinfi vakillarining skeleti tuzilishini 
o'rganish. 
Ishning mazmuni: sudralib yuruvchilaming skeleti suvda ham 
quruqlikda yashovchilarnikiga nisbatan ancha takomil- lashgan. 
Progressiv xususiyatlariga suyak elementlarining yax- shi 
rivojlanganligi, oyoqlarining o‘q skeletiga mustahkam biri­ kishi 
ulaming quruqlikda yashashga moslashganligi bilan bog'liq 
ekanligini aytib o‘tish lozim. 
Sudralib yuruvchilar skeletidagi xarakterli xususiyatlardan 
yana biri ularda to‘sh suyagi va qovurg'alarning rivojlanganli- 
gi tufayli ko'krak qafasining paydo bo'lishidir (ilon va tosh- 
baqalarda bo'lmaydi). 

---

www.ziyouz.com kutubxonasi