O‘zbekiston respublikasi xalq ta’limi

 
Boshlang‘ich bosqich 
Ta’lim rus tilida olib boriladigan maktablarning 2-4-sinflarida o‘zbek tilini o‘qitishdan 
ko‘zlanadigan asosiy maqsad o‘quvchilarni shu sinflarda o‘rganiladigan leksik va grammatik 
materiallar hajmida o‘zbek tilida fikr bayon etish va fikr almashishga, matnlardan (bolalar uchun 
mo‘ljallangan davriy matbuot materiallaridan) axborot olishga o‘rgatish, o‘zbek adabiyoti 
durdonalaridan bahramand etish, o‘zbek xalqining tarixi, madaniyati, milliy ma’naviyatidan, urf-
odatlari, udumlaridan xabardor qilish, sharqona odob-axloq bilan tanishtirish, o‘zbek xalqiga va 
uning milliy ma’naviyatiga hurmat hissini uyg‘otishdan iborat.
Boshlang‘ich bosqich Yozbek tili Davlat ta’lim standarti 2-4-sinflarda o‘zbek tili ta’limi 
mazmunini ifoda etib, haftalik 2 o‘quv soati miqdoridagi o‘quv yuklamasiga muvofiq tuzilgan va 
faqat shu sinflarda o‘zbek tilini o‘rganishni me’yorlaydigan hujjat sanaladi.
"Yozbek tili" davlat ta’lim standarti 2-4-sinflarning har biri uchun alohida-alohida belgilab 
chiqilgan ikki xil me’yorlarni o‘z ichiga oladi: 
1. Yozbek tili ta’limi mazmuni. 
2. Har bir sinfning bitiruvchilariga qo‘yiladigan talablar. 
Umumiy o‘rta ta’lim maktablarida o‘zbek tili ta’limining asosiy vazifalari 

---

10 
1. So‘z boyligini oshirish. 
Dars jarayonidagi muloqot va muomala odobiga oid oddiy, 
faol so‘z hamda jumlalarni o‘zlashtirish. 
Yoquvchining muloqot ehtiyoji va dunyoqarashiga oid nutqiy mavzular doirasidagi
tayanch va faol so‘zlarni (250-300 so‘z) o‘zlashtirish, tarjimasini eslab qolish, sodda
dialoglarda qo‘llash. 
2. Grafika va fonetika. 
Yozbek alifbosidagi harflar va tutuq belgisini tanish. Ularning 
bosma va yozma ko‘rinishlarini farqlay bilish hamda yozma harflarning shakllarini to‘g‘ri,
chiroyli yozish. 
So‘z tarkibida o‘zbek va rus tillarida deyarli bir xil aytiladigan tovushlarni, shu jumladan, 
quyidagi tovushlarni to‘g‘ri talaffuz qilish: bo‘g‘in boshidagi ''i'' unlisi; chuqur til orqa 
undoshlaridan keyin kelgan ''a'' unlisi; ''e'' unlisi; 
b, p, v
(lab-tish holatida) undosh tovushlari.
Yozbek va rus tillarida talaffuzida qisman farqi bo‘lgan quyidagi tovushlar: k, g undosh 
tovushlari, u, o unli tovushlari.
Yozbek tiliga xos quyidagi nutq tovushlarini to‘g‘ri talaffuz qilish: undoshdan keyin 
bilinar-bilinmas talaffuz qilinadigan ''i'' unlisi; “v” undosh tovushi (lab-lab holatida); 
o, q, g, j, h
tovushlari;
iy, ov
kabi tovush birikmalari.
Bir va ikki so‘zli (avval bir so‘zdan, keyinroq ikki so‘zdan iborat) gaplarni o‘rtacha 
tezlikda, ohangi va to‘xtamlariga rioya qilib ayta olish.