Q usmonov, U. Jo‘rayev, N. Norqulov o zbekiston tarixi

Hunarmandchilik 
H unarm andchilik m ahsulotlari asosan
va savdo 
shaharlarda, yirik qishloqlarda yetish­
tirilar edi. Hunarmandchilikning 
to‘qi-
machilik 
tarmog‘ida ip yigirish, gazlamalar tayyorlash, kiyimlar 
tikish, gilam to ‘qish, kashtachilik rivojlandi.
H unarm andchilikning kulolchilik tarm og‘i ham rivoj to- 
padi. 0 ‘lkada sog‘ tuproq m anbalarining k o ‘pligi sopol va 
chinni idishlar, ko‘za, kosa va boshqa tayyor kulolchilik m ah­
sulotlari tayyorlashga imkoniyat berardi.
Metall va yog‘ochga 
ishlov b erish orqali u y -ro ‘zg ‘or 
buyum lari tayyorlash, binolar qurilishida 
yog‘och va ganch
o‘ymakorligi 
kabi hunarm andchilik tarm og‘i ham ancha o ‘sdi. 
Buxoro va Sam arqandda yuqori sifatli yozuv qog‘ozi ishlab 
chiqarish, tog‘li hududlardan nodir metallar, kaliy qazib olish 
ham yo‘lga qo‘yilgan. Buxorolik hunarm andlar 200 ga yaqin kasb 
turlari bilan shug‘ullangan.
X V II—X V III 
asrlarning 
birinchi yarm ida 
savdo-sotiq
ishlari ham bir qadar o ‘sib bordi. Savdo-sotiq ishlarida Buxoro, 
Samarqand, Qarshi, Toshkent, Balx va boshqa yirik shahar- 
larning mavqeyi baland edi. Ichki savdoda 
dehqonchilik, 
chorvachilik m ahsulotlariga, h u n arm an d ch ilik buyum lariga 
ehtiyoj kattaligi sababli bozorlar gavjum b o ‘lardi.

---

Tashqi savdo ham to ‘xtab qolmadi. Rossiya, Xitoy, H indis­
ton, Eron, Qashqar, Turkiya mamlakatlariga paxta, ten, jun, 
turli m atolar va boshqa qishloq xo‘jalik mahsulotlari chiqarilar 
edi. Buxorolik savdogarlarning Sibir shaharlarida o ‘z savdo 
rastalari b o ‘lgan. Xitoydan shoyi matolar, chinni idishlar, dori- 
darm on, choy, H indistondan qim m atbaho toshlar, m atolar, 
oltin iplar olib kelib sotilgan.
Ashtarxoniylar davrida davlat xazinasini boyitishning yagona 
usuli 
soliq 
deb hisoblangan. Shu boisdan soliqlar turi va 
miqdori ko‘paytirilgan. Asosiy soliq to ‘lovchi raiyat — dehqonlar, 
chorvadorlar, h u n arm an d lar, savdogarlar b o ‘lib, 
u lard an
xiroj, zakot, ixrojot, boj
va boshqa soliqlar undirilgan. Soliq- 
lard an tash q ari aholi k an allar qazish, ariq larn i tozalash, 
qurilish va boshqa ishlarga majburan jalb etilardi.
„ , 
, , , , . 
U rush yillarida soliq m iqdori haddan 
<10