Akbar zamonov tarix fanidan olimpiadaga

Telegram kanal
:@tarixolimpiada
Me’moriy obidaning o‘ziga xos tomonlaridan biri shundaki, saroy tarixchisi
G‘iyosiddin Alining “Amir Temur 1399-yil 10-mayda madrasada to‘xtab 
o‘tganligi” haqidagi ma’lumoti hamda tarixnavis Fasih Havofiylarning (1375-
1442) ta’kidlashicha, Amir Temur jome’ masjidini kelib ko‘rarkan, me’moriy 
masjmuada mutanosiblik buzilganligi – madrasa peshtog‘i va ayvoni jome’ 
masjidga nisbatan balandroq va qiyaroq bo‘lib qolganligi uchun norozi bo‘lgan va 
me’morlar (Xoja Mahmud Dovud va Muhammad Jald)ni jazolagan. Arxeologik 
qazishmalar ham shu nomutanosiblikni tasdiqlaydi. Bino peshtoqi qanchalik 
mahobatli bo‘lmasin, uning qarshisidagi binoga monand emasligi ko‘zga tashlanib 
qolgan. Me’moriy uslub talabiga ko‘ra, nomaqbul tushgan madrasa peshtoqi buzib 
tashlashga mahkum bo‘ldi. Shuning uchun ham keyingi asrlarda madrasa 
qoldiqlari buzib tashlandi.
Me’moriy obidaga O‘zbekiston hukumati hamda Xalqaro tashkilotlar 
tomonidan berilayotgan e’tiborga kelsak, mamlakatimiz mustaqillikka erishgach, 
yurtimizdagi boshqa me’moriy inshootlar qatorida Bibixonim madrasasi ham 
ta’mirlandi. Jumladan, Tuman og‘a xonaqohi Amir Temur tavalludining 660 yilligi 
munosabati bilan 1996-yilda ta’mir etilgan. Madrasa YUNESKO tashkilotining 
Butun Jahon yodgorliklari ro‘yxatiga kiritildi. 2000-yil 30-avgustda “Madaniy 
meros obyektlarini muhofaza qilish va ulardan foydalanish to‘g‘risida”gi qonun 
qabul qilingan bo‘lib, davlatimiz tomonidan qabul qilingan shu kabi qonunlar 
me’moriy inshoot muhofazasining huquqiy kafolatidir. 
Me’moriy obidaning bugungi kundagi holati haqida gapiradigan bo‘lsak, 
mustaqillik yillarida olib borilgan ta’mirlash, obodonlashtirish ishlari natijasida 
inshoot joylashgan hudud o‘zgacha chiroy kasb etgan. Samarqand shahrining 2750 
yilligi munosabati bilan madrasa va atrofidagi qadamjolar yanada chiroy ochdi.