O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi guliston davlat universiteti “tarix” kafedrasi

4.
 
Tarix matnlari. 
Mil.avv. V asrda ilk bor o‗tmish voqea- hodisalarining matnini tuzish 
va xalq oldida bayon qilish boshlanadi. Mil.avv. V asrda yunonlarda jamiyat taraqqiyoti- 
5.
 
ga bag‗ishlangan ana shunday matnlar paydo bo‗ldi. Uzoq vaqt turli o‗lkalarda 
bo‗lgan Gerodot (mil.avv. 485-425-yillar atrofida yashagan, Kichik Osiyodagi 
Galikarnas shahrida tug‗ilgan) ilk bor ko‗rgan va eshitgan voqealarini ma‘lum bir 
tizimga solib, hikoya qilishga kirishdi. U tuzgan matnni Afinada ilk bor xalq oldida 
o‗qib berdi. Keyinchalik mil.avv. III asrda Aleksandriya olimlari uning hikoyalarini 9 
jilddan iborat kitob holatiga kel- tiradilar. 9-jild «Tarix» (yunoncha «Istoriya» - 
«tasvir» ma‘nosini bildiradi) yoki «Muzalar» deb atalib, asosan yunon-fors urush- 
lariga bag‗ishladi. Lekin muallif bayon qilish davomida Misr, Eron, skiflar tarixiga ham 
murojaat qiladi. Gerodot insonlar faoliyatida xudolarning ishtirokiga shubha qilmadi.