O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi guliston davlat universiteti “tarix” kafedrasi

6.
 
Olorning o‗g‗li Fukidid (mil.avv. 460/51-396-yillar) boy afi- nalik oiladan bo‗lib, 
frakiyadagi oltin konlarini merosga oldi. Siyosiy hayotga faol qatnashdi. Peloponnes 
urushi davrida strateg bo‗ldi, lekin harbiy ishda xatoga yo‗l qo‗ygani uchun Afinadan 
quvg‗in qilindi. Fukidid Peloponnes urushiga bag‗ish- langan 8 kitobdan iborat tarixiy 
asarning muallifi. Uning asari afsonaviy va haqiqiy voqealarni Gerodotga xos bo‗lgan, 
quruq bayon qilishning aksi bo‗lgan haqiqiy tarixiy tadqiqot edi. Fukidid tarixchilar 
ichida birinchi bo‗lib tarixiy voqealarni, ularning harakatga keltiruvchi kuchlari, 
taraqqiyot yo‗llari bilan o‗za- ro aloqada ko‗rishga harakat qildi. Voqealarning 
sabablarini o‗rganish uchun siyosiy voqelikni ilmiy tahlil qilish usullarini qo‗lladi. 
Fukidid xudolarni tarix doirasidan chiqardi. U tarix- ni xudolar emas, balki kishilar o‗z 
faoliyatlari bilan yaratadi- lar deb hisoblar edi. Kishilarning «tabiati» hamma vaqt 
qonun va shartnomalardan kuchliroq bo‗ladi. Kishilarning qiyofasi va uning 
ko‗rinishlari Fukidid uchun shu davr jamiyatining vo- qeligini tushinishda yetarli edi. 
Gerodot va Fukidid yunon po- lislari fuqarolarining o‗z ozodligini himoya qilishi, 
vatanparvar- lik va o‗zini qurbon qilishdek qahramonlik kurashiga murojaat qildilar.