Tibbiyot instituti talabalari uchun

Ichki tekshirishda
uchta asosiy bo’shliq kesib ko’rilishi shart: kalla, 
ko’krak qafasi va qorin, shuningdek bo’yni tekshiriladi. Agar ko’rsatilgan 
bo’shliqlardan birortasi kesilmay qolgan taqdirda bunday kesib ko’rish kamchilikli 
hisoblanadi va murdani qaytadan tekshirish talab qilinadi. Orqa miyani 
jarohatlanishi yoki kasalligiga shubha tug’ilganda umurtqa pog’onasi kesib 
ko’riladi va orqa miyasi ko’zdan kechiriladi. Agar transportdan jarohatlangan 
bo’lsa yoki balandlikdan tushib ketganda orqasining yumshoq to’qimasi, dumbasi 
va oyoq-qo’llarining yumshoq to’qimalarida qon quyilishni aniqlash, terini ko’chib 
ketganligi, kuraklarning sinishi, umurtkaning qiltiqli o’simtasi, dumg’aza qismi 
sinchiklab o’rganiladi.
Kalla bo’shlig’ini kesib ko’rishda kallaning terisini chekka suyagining u 
so’rg’ichsimon o’simtasidan to bu o’simtasigacha tepa qismi orqali kesiladi. Terisi 
suyak aponevrozidan ajratilib teri bo’lakchalari oldinga va orqaga qarab ajratiladi. 
Keyin suyagi arralanib kalla qopqog’i ochiladi va miyaning qattiq pardasi 
kesilgach, bosh miya olinadi hamda uning barcha yuzasi ko’zdan kechiriladi. 
Shundan keyin bosh miya maxsus pichoq bilan kesib ko’riladi. Suyaklarni ko’zdan 
kechirish uchun miyaning qattiq pardasi kalla asosidan ajratiladi. Kerakli hollarda 
burun, quloq va ko’z olmasining qo’shimcha bo’shliqlari qochov bilan kesib 
ko’riladi.
Bo’yin, ko’krak qafasi va qorin bo’shlig’ini ochishda odatda iyagini tagidan 
qalqonsimon tog’ayning yuqori qismidan boshlab to qovug’igacha kesiladi. Ba’zan 
kosmetik maqsadlar uchun bo’yinning oldingi qismidan emas, balki yonboshidan 
kesiladi yoki bo’yni umuman kesilmasligi mumkin. Bunday holda ko’krak qafasi 
460

---

va qorni har ikkala umrov suyagi bo’ylab T-shaklida kesiladi. Ko’kragidagi 
yumshoq to’qimalar ajratilib, qobirg’alarning tog’ay qismi kesilib tush suyagi 
ajratiladi.
Bo’shliqlar ochilgach, ichki organlar ko’zdan kechiriladi va ularni 
tekshirishga kirishiladi. Organlarni tekshirishni bir qancha usullari farqlanadi.