Tibbiyot instituti talabalari uchun

O’simlik mahsulotlari bilan zaharlanish.
Bu mahsulotlar orasida zaharli 
zamburug’lar bilan ((oq qalpoqchali) zamburug’, muxomor (qizil qalpokchali) va 
strachok (xotinlarni jingalak sochiga o’xshash)) zaharlanish eng ko’p uchraydi (93, 
94, 95, 96-rasmlar).
Zaharlanish mavsumiy xarakterga ega bo’lib, kuz va bahor oylarida 
340

---

uchraydi.
93-rasm. Oddiy strochok
94-rasm. Oddiy smorchok
95-rasm. Blednaya poganka
96-rasm. Muxomor
Kuzda ko’pincha oq qalpoqchali zamburug’ (blednaya poganka) ni 
ko’pincha iste’mol qilishda zaharlanish ko’p tarqalgan bo’ladi.
Oq qalpoqchali zamburug’
– plastinkasimon zamburug’ bo’lib, uning 
ayrim turlari shampinonlarni eslatadi, ammo ulardan farqi oq qalpoqchali 
zamburug’ oyoqchasi asosida qin pardasi ko’rinadi va plastinkalari doimo oq tusda 
bo’ladi. Shampinonlarning yoshlarida oyoqlari oqimtir holda, keyinchalik esa 
qizarishi va hatto qo’ng’ir holga kirishi ko’zga tashlanadi. Biroq oq qalpoqchali 
zamburug’ning har xil turlari mavjudligi uchun ham hatto mutaxassislarning 
341

---

ajratishi qiyin bo’ladi. Bundan o’lim 35-90-foizni tashqil qiladi (N.I.Orlov, 1993). 
Ayrim tadqiqotchilarning ko’rsatishicha, bitta oq qalpoqchali zamburug’ ham bir 
oiladagi 5-6 kishining o’limiga sababchi bo’lishi mumkin.
Oq qalpoqchali zamburug’ni ta’sir qiluvchi vositasi kuchli zaharli modda 
amanitotoksin
hisoblanib, bu destruktiv xususiyatga egadir. Bu zamburug’ boshqa 
zaharli modda