12
bilimlardan ma’lumotlar berish.
Alohidalikdan umumiylikka
induktiv mantikka asoslangan
holda, mexaniq xotira bilan,
reproduktiv (uzgartirishsiz eslash)
bayonda namuna bo`yicha
o`qitish. Natijada ta’lim
oluvchilarni sustlikka, sust nutq
qobiliyatiga olib keladi.
orrtirishga, ijodiy-tadqiqot faoliyatlariga
asoslangan,
muammolarni izlashda va ularni echishga yo’naltirilgan,
olgan bilimlarini amaliyotda qo’llashda ta’limning faol
usullari.
5. Ta’lim berish vositalari
Ta’lim beruvchining so’zi,
ko’rgazmali va texnik vositalar.
Murakkab (texnik til bilan)
yozilgan o`quv kitoblar, Shuning
uchun ularni tushunish qiyin;
asosan ular uy vazifalar uchun
ishlatiladi.
Ta’limning ana’naviy vositalari bilan birgalikda – axborot
texnologiyalari. O`quv materiallar ta’lim oluvchilar
tomonidan asosan bilimlarni mustaqil izlashda foydalaniladi.
6. Ta’lim berish shakllari
Ommaviy ta’lim: ta’lim
oluvchilar bir-birlari bilan
muloqot qila olmaydilar,
mustaqillikning yuqligi.
Diolog, polilog, munozara, hamkorlik va uzaro ta’limga
asoslangan kollektiv va guruxlar shaklida faoliyat turlarini
tashkillashtirish.
7. Boshqaruv yo’llari va vositalari
(1) Maqsadlashtirish: mezonlar
bo`yicha belgilangan yakuniy
o`quv natijalar kabi aniqlangan
maqsad vazifalariga erishish
uchun kafolatlangan natijani joriy
qilish; mezonlari va olingan
natijalarni o’lchash instrumentlari
bor.
(2) Faqatgina pedagogik
faoliyatni aniqlashtirish,
loyixalashtirish va
rejalashtirishgina emas, balki
o`quv faoliyatning tuzilishini va
mazmunini ishlab chiqadi, ta’lim
oluvchilarga mustaqil o`quv-
bilish faoliyatini aniqlashda,
rejalashtirishda va
tashkillashtirishda yordam beradi.
Ta’lim beruvchi ta’lim jarayonini
ta’lim oluvchilar bilan o`quv
diolog kabi ko`radi; mustaqil fikr
yuritish, mustaqil ta’lim olish
qobiliyati, mustaqil aniqlash,
mustaqil amalga oshirish va
mustaqil ravishda prezintatsiya
qilish motivatsiyalarini
rivojlantirish uchun ularga
sharoitlar yaratadi.
(1) Maqsadlashtirish: yakuniy o`quv natijalarini tanqidiy-
qayd (kriterial-fiksatsiya) qilinganligi
kabi tashxislangan
vazifalar maqsadiga kafolatli erishishni joriy etish; olingan
natijalar sifatini o’lchashning me’zonlari va asbob anjomlar
mavjud;
(2) Nafaqat pedagogik faoliyatni tashxislaydilar,
loyixalashtiradilar, rejalashtiradilar, balki o`quv
faoliyatining tuzilishi va mazmunini ishlab chiqadilar,
mustaqil o`quv-o’rganishni prognozlashda, rejalashtirishda
va tashkillashtirishda ta’lim oluvchilarning
tashabbuskorligini oshiradilar va qo’llab-quvvatlaydilar.
Ta’lim beruvchi bilim berish jarayonini ta’lim oluvchilar
bilan o’tadigan dialog sifatida tuzadi; ularga mustaqil bo’lish
uchun motivatsiyani, o’z bilimini oishirish, o’z-o’zini
anglash, o’z-o’zini yaratish va o’z-o’zini chiqishlar bilan
namoyish etishni rivojlantirish uchun shart-sharoitlarni
yaratib beradi.
13
(3) Faqatgina BMKni nazorat
qilish emas, balki bilimlilik,
rivojlanish, tarbiyaviylik
monitoringi hamdir.
(4) Ta’lim beruvchi umumiy
natijaga baxo beradi va uzining
ta’lim oluvchilar bilan
hamkorlikdagi ishini taxlil qiladi:
rejalashtirilgan natijani nega
bajarilmaganligi yoki yarmi
bajarilganligi haqida ma’lumot.
(3)Faqat BMKni nazorat qilish emas, ta’lim olish
monitoringini, rivojlanishni, tarbiyani ham.
(4)Ta’lim beruvchi umumiy natijalarni baxolaydi va ta’lim
oluvchilar bilan birga qilgan mehnatini taxlil qiladi: nima
uchun rejalashtirilgan natijaga
erishilmagan yoki qisman
erishilganligi haqidagi ma’lumotlar.
5. Zamonaviy ta’lim texnologiyasining konseptual asoslari
Do'stlaringiz bilan baham: