“getrogen”
gurux
tuziladi. “Bozor ma’muriyati” ustiga bu gurux o`quvchilariga bir xil o`quv fani sharoitida yagona
ta’lim maqsadiga erishish zarurligini uktiriladi. Bunga esa amaliyotda erishib bulmaydi. Olti oylik
sessiya natijalarini kuz oldingizda gavdalantiring, xayratdan yoka ushlaysiz! Axir o`quvchilar test
yordamida imtixon topshirib ukishga kirgan-ku? Nima uchun imtixon natijalari yomon? Sababi
nima ekan?
Sababi esa biz yuqorida tilga olgan omillar: talabada kobiliyat nishonalari yuk yoki tanlagan
faoliyat turiga kizikmaydi. Shu boisdan, xatto, bitiruvchi bosqich talabalari ham kupincha kelajakda
qaysi mutaxasis egasi bo`layotganligini yoki bo`lajak ish faoliyatini tulik tasavvur etisha olmaydi.
Respublikamizda Xalk ta’limi vazirligi tasarrufidagi “
Iste’dod”
markazi ma’lum darajada bu
masalaga ijodiy yondoshmokda. markaz o`quvchilarining kobiliyatlarini va o`zlashtirish darajalarini
psixologik testlar yordamida aniqlab, kerakli ilmiy tavsiyalar ishlab chikayapti va ular akademik
litseylarga tanlov o`tkazishda kul kelmokda.
Ta’lim texnologiyasi tizim sifatida qaralsa, uning tuzilmasini
tashkiliy funksional elementlar
bo`yicha tasavvur etish mumkin: Ta’lim texnolo-giyasining tashkiliy elementlari-taxsil beruvchi,
taxsil oluvchi, maqsad, natija, axborotlar mazmuni, metodlar vositalar, usullar va o`qitishning
tashkiliy shakllari, nazorat qilish, tashxislash, axborotlar olish usul va vositalaridan iborat.
Pedagogik jarayon o`quv maqsadini kuyish bilan boshlanadi. Maqsad shunday aniq bulishi
lozimki, u vositasida ta’lim-tarbiya jarayonini qanday darajada amalga oshirilganligini aniqlash,
berilgan vaktda kuzlangan maqsadga erishishni ta’minlaydigan didaktik jarayonni kurish imkonini
bersin.
Ta’lim texnologiyasining maqsadi urgani-layotgan o`quv predmetining maqsadlaridan va
mazmunidan, tarbiyaviy ta’siridan kelib chikkan holda aniqlanadi, hamda ta’lim maqsadiga mansub
bo`ladi.
Axborot mazmuni, yangi o`quv materiali kuydagilarda uz aksini topadi: kurilayotgan fanni
o`qitish, mazmunni uzida aks ettirgan ta’lim texnolo-giyalari, darsliklar va o`quv kullanmalarining
matni, axborot manbalari.
O`qitish metodlari, vositalari, usullari va tashkil etish shakllari, ya’ni taxsil oluvchiga peda-
gogik ta’sir etish texnikasi va kurollari, axborot mazmuni va didaktik maqsadlarga uygun holda
tanlab olinadi va amaliyotga tadbik etiladi. Shuningdek, bunga taxsil oluvchilarning yosh, fiziologik
xususiyatlari, ta’lim muassasalarining moddiy jixozlanishi, ijtimoiy muxit ham hisobga olinadi.
Nazorat qilish, tashxislash va axborot olish usullari va vositalari: qo’yilgan maqsad va o`quv
materiallari mazmuniga nisbatan tanlanadi.
Agar qo’yilgan maqsad bilan olingan natija bir-biriga mos kelsa, pedagogik jarayon tugaydi.
Bunda qo’yilgan maqsad bilan olingan natijaning tulik mosligini ta’minlanshni kursatib utish zarur,
chunki ular predmetning ob’ektiv muxim konunlaridan kelib chikadi.
Lekin pedagogik faoliyat shaxsiy-sub’ektiv emotsional xarakteriga egadir. U pedagogning
individual, ijodiy kobilyatiga, kasbiy-psixologik xususiyatlariga va taxsil oluvchilarning kuplab
idividual, akliy va boshqa shaxsiy xususiyatlariga asoslanadi. Shuning uchun ham uning natijasi
Do'stlaringiz bilan baham: |