Saparbayeva N. K., Bobojonova R. K., Хаkimova B. B

 
Sariyog’ tarkibidagi namlikni aniqlash. 
Ishning borishi 
Sariyog’ tarkibidagi namlikni ikki usulda aniqlash mumkin. 
1.
Arbitraj usul. 
2.
Tez quritish usuli. 
Bu ikki usuldan eng qulay usul bu tez quritish usuli hisoblanadi. 
Ishni olib borish tartibi. 
Quruq alyumin stakanga 5 gramm sariyog’ o’lchab olinadi. Stakan 
maxsus qisqich bilan elektr isitgichda ushlab isitiladi. 

---

49 
1-rasm. Sariyog’li stakanni isitish. 
Isitish jarayonida sariyog’ eriydi, tarkibidagi suv qaynaydi va 
sariyog’ ustida ko’pik hosil bo’ladi. 
Sariyog’ ustidagi ko’pikning yo’qolishi va uning tubida jigar rang 
oqsil cho’kmasining hosil bo’lishi, tarkibida suvning batamom 
bug’langanligidan darak beradi. Sariyog’ tarkibida suvning butunlay 
yo’qolganligini bilish uchun alyumin stakan ustiga shisha 
plastinkaqo’yiladi. Agar shisha plastinka yuzasida hosil bo’layotgan suv 
tomchilari yo’qolsa, demak uning tarkibida suv qolmagan hisoblanadi. 
Shundan so’ng, sariyog’ solingan stakan 3-4 minut davomida sovutiladi 
vao’lchab olinadi. 
Hisob. Sariyog’ tarkibidagi suv miqdori (X) 
5
100
)
(
2
1

−
=

q
q
Bunda: q
1
- stakanning mahsulot bilan birgalikda quritishdan oldingi 
og’irligi, gramm 
q
2
- stakanning mahsulot bilan birgalikda quritishdan keyingi og’irligi, 
gramm 
5 – Mahsulot og’irligi, gramm 
Kerakli asbob va reaktivlar
: texnik tarozi, diametri 4 sm. bo’lgan 
farfor idish, shisha tayoqcha, quritish shkafi harorat o’lchagichi bilan, 
yuvilgan va qizdirilgan qum.