Oziq ovqat texnologiyasi kafedrasi oziq-ovqat texnologiyasi asoslari

.
Ikkinchi bosqich
– 
Xom ashyolarni ishlab chiqarishga tayyorlashdan iboratdir. 
Saqlanayotgan un xar xil aralashma va metall zarrachalaridan tozalaydigan elak va magnitdan 
iborat bo’lgan “Vinklar
”
markali elash moslamasidan o’tkaziladi. Xamirturishni oshirish uchun 
maxsus idishlarda qaynatma tayyorlanadi va 30 S xaroratda 1-2 soat davomida oshiriladi. Shakar 
ishlab chiqarishga qiyom holiga keltiriladi. Qolgan xom ashyolar xam yuvilib tozalanib ishlab 
chiqarishga keltiriladi.
Uchinchi bosqich
 – 
xamir tayyorlash hisoblanadi. Xamir tayyorlash – non maxsulotlarini 
ishlab chiqarishda muhim jarayon bo’lib, keyingi texnolgik bosqichlar va nonning sifati shu 
jarayonga bevosita bog’liq bo’ladi. Xamir turushlardan asosiy maqsad ma’lum miqdordagi un 
suv, xamirturish, tuz va boshqa komponentlarni aralashtirib bir xil tarkibli aralashma hosil 
qilishdan iboratdir. Xamir tayyorlash jarayoni “Vinkler” markali xamir qorish mashinasida 
amalga oshiriladi. Xamir qorish uchun suv dozator orqali dejaga (xamir qoriladigan qozonga) 
uzatiladi. Qolgan xom ashyolar maxsus o’lchamli chelaklar bilan qoplanadi. Xamir 10 daqiqa 
davomida intensiv aralashtirib qoriladi.
Xamir tayyorlashda uni bijg’ish uchun yaxshi sharoit yaratib berishga harakat qilinadi
. 
Shirin ta’mli, yaxshi g’ovakli non tayyorlash uchun xamir oshiriladi. Xamir uch xil yo’l bilan 
oshiriladi: biokimyoviy, kimyoviy va mexanik usullar. Biokimyoviy usulda xamirga achitqilar 
qo’shiladi, ular xamir tarkibidagi qand moddalarni spirt va uglerod IV-oksidgacha parchalaydi.
Kimyoviy usulda xamirga ichimlik sodasi, ammoniy karbonat tuzi va boshqa 
qo’shimchalar qo’shiladi. Ular pishish jarayonida yuqori xarorat ta’sirida parchalanib xamirni 
98

---

oshiruvchi uglerod IV-oksidini hosil qiladi. Mexanik usulda esa xamir maxsus moslamada 
uglerod IV-oksidi gazning bosimi ostida qoriladi. Bu jarayonda g’ovaklangan xamir massasiga 
shakl beriladi va pishirishga yuboriladi.