Yer usti transport tizimlari

10.3
 
 G`ildiraklar va shinalar 
Ғилдираклар, асосан, дискли ва дисксиз бўлиши мумкин. Биз ўрганаётган 
тракторларнинг ғилдираги дискли бўлгани учун, асосан, ғилдиракларни шу 
хилига тўхталамиз. 
Дискли ғилдираклар, 
гардиш, диск, губчак 
ва
шина
қисмлардан иборат. 
Кўп тракторларда губчак қисми йўқ бўлиб, ундай ғилдираклар болтлар 
ёрдамида тўғридан-тўғри ярим ўқлар фланецларига қатирилади. 
Диск билан гардиш бир-бирига нисбатан хар хил жойланишган бўлиши 
мумкин, 66-расм. Бунда диск гардишга ичкаридан (66а-расм), ўртасидан (66б-
расм) ва ташқаридан (66в-расм) бирлаштирилиши мумкин. 
Дискларнинг ўзи эса қабариқ (66г-расм) ва ботиқ (66
д
-расм) бўлиши мумкин. 
Диск ва унинг гардишига қотирилиш хилларидан қайси бирини қўллаш, 
тракторни кўндаланг кенглигини (колеясини) ўзгартиришга олиб келади. 
Лекин шуни хам эсда сақлаш керакки, трактор кенглигини ўзгартириш нафақат 
хар хил дискларни қўллаш билан, балки ярим ўқ трубасини суриш ёки ярим 
ўқда ғилдирак губчагини суриш билан хам амалга оширилади. 

---

104 
Шинали ғилдиракларнинг асосий қисми хисобланади. Хозирда қишлоқ 
хўжалик тракторлари учун хилма-хил ўлчамдаги шиналар ишлаб 
чиқарилмоқда.