Y. R. Toshmatov, Sh. A. Sulaymonov, G’. O. Mamajanov Namangan-2017

 
 

---

88 
Antratsen unumlarining fizik va kimyoviy xossalari 
Antratsen unumlari sariq, sariq - pushti rangli kristal moddalar bo’lib 
organik erituvchilarda aglikonlari eriydi, suvda erimaydi, glikozidlari esa 
organik erituvchilarda erimaydi va spirtda yoki issiq suvda eriydi. 
Antratsen unumlari qizdirilganda uchuvchanlik (sublimatsiya) 
xossasiga ega. 
Antratsen unumlarning glikozidlari va qaytarilgan formalari optik aktiv 
moddalar bo’lib, qutblangan yorug’lik tekisligini o’ngga yoki chapga buradi. 
Ishqor eritmasi ta`sirida antratsen glikozidlari parchalanib antroxinolat 
hosil qiladi, antroxinolatlar to’q qizil rangda bo’ladi. Shu antroxinlatlarni 
suvdagi eritmasiga kislota qo’shilsa yana aglikonga qaytib qizil rang 
yo’qolib, suvda erimaydigan sariq cho’kma hosil bo’ladi. 
Reum emodin
Antroxinolyat yoki reum 
antraxinolyat
Antraglikozidlar tarkibidagi qand qismi asosan glyukoza, arabinoza, 
ramnoza, galaktoza, primveroza (ksiloza-o-glyukoza) lardan iborat bo’lib, 
ular O-glikozid, S-glyukozidlar holida bo’lishi mumkin: 

---

89 
Agar O-glikozid holida bo’lsa, ishqor, kislota va fermentlar ishtirokida 
parchalanishi mumkin. 
Agar S-glikozid holida tuzilgan bo’lsa kuchli mineral kislotalar bilan 
qizdirilgandagina parchalanishi mumkin.