Botanika fanidan o’qituvchilar malakasini oshirishda mustaqil ta’limning roli

1–jadval. Biologiya malaka oshirish kursi ishchi reja soati. 
Tadqiqot jarayonida kuzatish, suhbat, to’plangan tajriba va ma’lumotlarni 
taqqoslash hamda solishtirish, ilmiy-metodik tahlil va umumlashtirish 
metodlaridan foydalanildi. 
№ 
O’quv modullari 
Jumladan 
Mustaqil 
ta’lim 
1 
2 3 4 
Umumi
y soat 
Jami 
auditoriya 
soati 
nazariy amaliy 
Ko’chma 
mash 
g’ulot
kunlar bo’yicha 
soatlar 
taqsimoti 
6 
6 
6 6 
1
O’zbekistonda ta’lim-tarbiya 
jarayonlarining huquqiy- me’yoriy asoslari
asoslari (8,3%) 
12
8 
8 
0 
0
4 
12
0
0
0
1.1, 
O’zbekistonda uzluksiz ta’lim 
tizimining islohqilinishi
6
4
4
0
0
2
6
1.2.
Ta’lim-tarbiya jarayonini tashkil 
etishning huquqiy-me’yoriy 
hujjatlari
6
4
4
0
0
2
6
II 
Ta’lim-tarbiya texnologiyalari va 
pelagogik mahorat (19,5%) 
28 
24 
8 
16 
0
4 
16 12 
0
0
2.1.
Ta’lim-tarbiya texnologiyalari va 
jahon tajribasi
12
10
6
4
2
8
4
2.2.
O’quv faoliyatini boshqarish 
psixologiyasi
8
6
2
4
2
8
2.3.
Amaliy xorijiy til
8
8
8
8
III
Ta’lim jarayonila axborot-
kommunikatsiya texnologiyalarini 
qo’llash (11%) 
16 
12 
4 
8 
0
4 
0
16 
0
0
3 1.
Ta’limda zamonaviy axborot-
kommunikatsiya texnologiyalari
8
6
2
4
2
8
3.2.
Ta’lim jarayonida pedagogik 
dasturiy vositalar
8 
6
2
4
2
8
IV
Mutaxassislik fanlar (57%)
82
76
24 
40 
12
6 
8
8
36 30 
4.1.
Fanni o’qitishda zamonaviy 
yondashuvlar va innovatsiyalar
24
22
8
10
4
2
6
8
10
4.2.
Fanni o’qitish metodikasi
54
50
14
28
8
4
24
30
4.3
Tanlov o’quv moduli
4
4
2
2
2
2
V
Malakaviy attestatsiya (4,2%) 
6 
0
6 
6 
Jami: 
144 
120 
44 
64 
12 
24 
36 36 36 36 

---

21 
Biologiya o’qituvchilari malaka oshirish kursida mustaqil ta’lim va uning 
rolini aniqlash borasida bir qancha tajriba ishlarini olib bordik. Dastlab viloyat 
Xalq ta’limi boshqarmasidan, viloyatdagi 303 ta umumiy o’rta ta’lim maktablari 
o’quvchilarining botanika fanidan ichki va tashqi monitoring natijalari, bilimlar 
bellashuvi viloyat bosqichida aniqlangan bo’shliqlar mavjud mavzular ro’yxati 
olindi. Aniqlangan mavzular quyidagilardan iborat: 
1.
Ildizning ichki va tashqi tuzilishi 
2.
Poyaning bo’yiga va eniga o’sishi 
3.
To’pgullar 
4.
Gul formulasi va diagrammasi 
5.
Gulli o’simliklarda urug’lanish 
6.
Urug’ning unib chiqishi 
7.
Fotosintez 
8.
Lishayniklar bo’limi
9.
Suv o’tlari bo’limi 
10.
Yo’sinlar bo’limi 
11.
Dala qirqbo’g’imi 
12.
Zuxrasoch va suv qirqqulog’i 
Botanikadan o’quvchilarda bo’shliqlar topilgan ushbu mavzular asosida mustaqil 
ta’lim mavzulari shakillantirildi: 
1.
Ildiz, uning morfologiyasi. 
2.
Ildiz anatomiyasi. 
3.
Ildizning birlamchi va ikkilamchi tuzilishi 
4.
Poya uning funksiyasi, bo’yiga va eniga o’sishi 
5.
To’pgullar 
6.
Gul formulasi va diagrammasi 
7.
O’simliklarning vegitativ ko’payishi 
8.
O’simliklarning jinssiz ko’payishi 
9.
O’simliklarning jinsiy ko’payishi 

---

22 
10.
Androtsey 
11.
Ginetsey 
12.
Megosporagenez va urug’chi gametafitning rivojlanishi 
13.
Urug’lanish va urug’ning rivojlanishi 
14.
Urug’, uning shakllanishi va tuzilishi 
15.
Urug’ning unib chiqishi va o’simtaning rivojlanishi 
16.
Fotosintez va hosildorlik 
17.
Lishayniklar bo’limi-Jichenophyta 
18.
Ko’k yashil suvo’tlari bo’limi-Ganolopta 
19.
Suvo’tlari-Algae 
20.
Yo’sinsimonlar bo’limi-Bryophyta 
21.
To’rf va Kampirqo’rsoq yo’sini 
22.
Qirqbo’g’imlar bo’limi-Eguisetophyta 
23.
Qirqquloqlar bo’limi-Polypodiophyta 
24.
Ochiq urug’lilar bo’limi-Lymnospermae 
25.
Ildiz tukchalari va unga doir masalalar ishlash 
26.
O’simliklarda suv bug’lanishi va unga doir masalalar ishlash 
27.
O’simliklarda urug’lanish va unga doir masalalar ishlash 
28.
Sekvoyadendron daraxtini urug’ hosil qilishiga doir masalalar ishlash 
29.
Suvo’tlarida hujayra bo’linishiga doir masalalar ishlash 
30.
O’simliklarda urug’lanish va changlanishga doir masalalar ishlash 
Viloyatda mavjud 9 ta tuman, 3ta shaharda jami 303 ta umumiy o’rta 
maktablar mavjud bo’lib, tumanlar kesimida o’quvchilarda aniqlangan bo’shliqlar 
Quyidagi natijalarni berdi: 

---

23