Texnik tizimlarda axborot texnologiyalari

7.
 
Elektron raqamli imzo. 
Elektron hujjatlarni tarmoq orqali almashishda ularni ishlash va saqlash harajatlari 
kamayadi, qidirish tezlashadi. Ammo, elektron hujjat muallifini va hujjatning o’zini 
autentifikatsiyalash, ya’ni muallifning haqiqiyligini va olingan elektron hujjatda 
o’zgarishlarning yo’qligini aniqlash muammosi paydo bo’ladi. 
Elektron hujjatlarni autentifikatsiyalashdan maqsad ularni mumkin bo’lgan 
jinoyatkorona harakatlardan himoyalashdir. Bunday harakatlarga quyidagilar kiradi: 
- 
faol ushlab qolish
- tarmoqqa ulangan buzg’unchi hujjatlarni (fayllarni) ushlab qoladi va 
o’zgartiradi. 
- 
maskarad
- abonent S hujjatlarni abonent V ga abonent A nomidan yuboradi; 
Hesh-funksiya 

---

- 
renegatlik
- abonent A abonent V ga xabar yuborgan bo’lsada, yubormaganman deydi; 
- 
almashtirish
- abonent V hujjatni o’zgartiradi, yoki yangisini shakllantiradi va uni 
abonent A dan olganman deydi; 
- 
takrorlash
- abonent A abonent V ga yuborgan hujjatni abonent S takrorlaydi. 
Jinoyatkorona harakatlarning bu turlari o’z faoliyatida kompyuter axborot 
texnologiyalaridan foydalanuvchi bank va tijorat tuzilmalariga, davlat korxona va 
tashkilotlariga xususiy shaxslarga ancha-muncha zarar etkazishi mumkin. 
Elektron raqamli imzo metodologiyasi xabar yaxlitligini va xabar muallifining 
haqiqiyligini tekshirish muammosini samarali hal etishga imkon beradi. 
Elektron raqamli imzo telekommunikatsiya kanallari orqali uzatiluvchi matnlarni 
autentifikatsiyalash uchun ishlatiladi.