O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi mirzo ulufbek nomidagi o‘zbekiston milliy universiteti

Suv  iste’molchilari
  manbadan  suv  oladi,  undan  sanoat,  qishloq  xo‘jaligi 
mahsulotlarini ishlab chiqarishda yoki aholining maishiy ehtiyojlarini qondirishda 
foydalanadi. Natijada, olingan suvning miqdori keskin kamayib, sifati ham salbiy 
tomonga o‘zgaradi. 
Suvdan foydalanuvchilar 
suvga tabiiy muhit yoki energiya manbai sifatida 
qaraydilar. Masalan, suv transporti, baliqchilik, rekreatsiya va suv sporti sohalarida 
suvdan tabiiy muhit o‘rnida, gidroelektrostansiyalarda esa energiya manbai sifatida 
foydalaniladi. 
Ta’kidlash  lozimki,  hozirgi  kunda,  suv  resurslaridan  kompleks  foydalanish 
sharoitida,  suv  iste’molchilari  bilan  suvdan  foydalanuvchilar  orasidagi  chegara 
yo‘qolib  bormoqda.  Masalan,  elektr  energiyasi  ishlab  chiqarish  yoki  irrigatsiya 
maqsadlarida  qurilgan  yirik  suv  omborlari  nafaqat  daryoning  gidrologik  rejimiga 
va undagi suv sifatiga, balki, ma’lum miqdordagi suvning bug‘lanish ko‘rinishida 
samarasiz  sarflanishiga  ham  sabab  bo‘ladi.  Ushbu  gidrologik  jarayonda  suv 
omborining o‘zi iste’molchiga aylanib qoladi. 
Suv resurslarini muhofaza qilishda, ularning sifatini yaxshilashda zamonaviy 
muhandislik  usullarini  qo‘llash  muhim  ahamiyatga  ega.  Bunday  muhandislik 
usullari  nafaqat  oqova  suvlarni  tozalash  usullarini,  balki,  ishlab  chiqarish 
texnologiyasini takomillashtirishni ham nazarda tutadi. Bu borada ishlab chiqilgan 
yangi  texnologiyalar  ifloslangan  oqova  suvlarni  tabiiy  suv  havzalariga  tashlashni 
cheklaydi,  sanoat  korxonalarida  aylanma  suv  ta’minotini  yo‘lga  qo‘yish  yoki 
ulardagi sovitish tizimlarida suv o‘rniga havodan foydalanish imkonini beradi. 
Hozirgi 
kunda 
oqova 
suvlarni 
tozalashning 
dunyo 
amaliyotida 
qo‘llanilayotgan usullarini quyidagi ikki guruhga ajratish mumkin: 

---

 
155 
1) oqova suvlarni tabiiy sharoitda tozalash; 
2) oqova suvlarni sun’iy sharoitda tozalash.